برنا: ازدواج ساده و آسان از مبانی ازدواج در اسلام به شمار می آید. جوانان نباید توقع داشته باشند در همان اوایل زندگی همه چیز داشته باشند. پیامبر اکرم (ص) در همین زمینه می فرمایند: «یکی از نشانه های برکت زن، سبک بودن هزینه زندگی او است و از نشانه های بد قدمی زن، آن است که هزینه زندگی او یا هزینه ازدواجش، سنگین باشد». آنچه در ادامه می خوانید سخنان رهبر فرزانه انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله العالی) درباره جهیزیه است.

صحنه تفاخر
بعضي ها هم ازدواج را كه يك امر عاطفى و انسانى و وجدانى است، به صحنه‌ى تفاخر تبديل مى‌كنند. مثلا مى‌گويند كه جهيزيه ما اين چيزها را داشت؛ آيا جهيزيه‌ دختر شما هم اينها را دارد؟! تفاخر و تنافس! يا مثلا مى‌گويند كه ما عقدمان را در فلان سالن گرفتيم. البته حالا كه متأسفانه مرسوم شده است در هتل ها مى‌گيرند؛ كه كار بسيار بدى است. حتى گاهى شنيده يا ديده مى‌شود، بعضى افرادى هم كه از آنها توقع نيست، براى تفاخر به همديگر، مراسم عقد خود را در هتلها و سالنها مى‌گيرند! نه، مراسم عقد را در اتاق خانه و حياط منزل خودتان و يا همسايه‌تان بگيريد و مردم را دعوت كنيد؛ همين‌طور كه هميشه بوده است. اين‌گونه محيطها، يك محيط انس خانوادگى است. عده‌يى دوست، عده‌ ای قوم و خويش، عده‌يى همرديف هاى دختر يا پسر، دوستان مدرسه، دوستان پسر در محيط كار يا مدرسه، جمع مى‌شوند و شادى و خوشى مى‌كنند؛ اين درست است (1).


مهریه ساده حضرت زهرا(س)
اين دختر مثل يك فرشته‌ نجات براى پيغمبر؛ مثل مادرى براى پدر خود؛ مثل پرستار بزرگى براى آن انسان بزرگ، مشكلات را تحمل كرد. غمگسار پيغمبر شد، بارها را بر دوش گرفت، عبادت خدا را كرد، ايمان خود را تقويت كرد، خودسازى كرد و راه معرفت و نور الهى را به قلب خود باز كرد. اينهاست آن ويژگي هايى كه آدمى را به كمال مى‌رساند. بعد هم در دوران پس از هجرت، در آغاز سنين تكليف، وقتى فاطمه‌ زهرا سلام الله عليها، با على‌بن‌ابيطالب عليه‌الصلاةوالسلام، ازدواج مى‌كند، آن مهريه و آن جهيزيه‌ اوست؛ كه همه شايد مى‌دانيد كه با چه سادگى و وضع فقيرانه‌اى، دختر اول شخص دنياى اسلام، ازدواج خود را برگزار مى‌كند (2).

جهیزیه ها سنگین نشود
دولت يا همين «شورایعالی جوانان» مى‌توانند فكرهايى درباره‌ آن بكنند؛ ليكن مسأله‌ ازدواج، يك مسأله‌ كاملا فردى و شخصى است. خانواده‌ها بايد فكر كنند؛ دستگاه هاى دولتى و عام، بايد توصيه‌هاى عمومى بكنند. من خودم توصيه‌ام اين است كه ازدواج را آسان بگيرند؛ مهريه‌ها زياد نشود؛ جهيزيه‌ها سنگين نشود؛ در مراسم مهماني ها، خيلى ريخت و پاش نشود و اسراف‌آميز نباشد. بايد روى اين كار شود. چقدر خوب است كه از لحاظ فرهنگى و هنرى تبليغ شود، تا مردم اينها را فرا گيرند. اگر اين را فرا گرفتند، من فكر مى‌كنم كه ازدواج آسان خواهد شد (3).

خطاب به مسوولان
مسؤولان اسلامى نبايد در رفتار و عمل خودشان مسرفانه و متجملانه زندگى كنند. بالاتر از آن، نبايد طورى زندگى كنند كه روش اسراف‌آميز و تجمل‌آميز به يك فرهنگ تبديل شود. اين هم نقطه‌ بعدى است كه اهميتش از اولى بيشتر است، يا لااقل كمتر نيست. فرض بفرماييد اگر به وسيله يك نفر در سطح عالى و در ميان صاحبان مناصب حكومت اسلامى، كيفيت آرايش محل زندگى و محل كار، كيفيت زندگى خانوادگى، چگونگى ازدواج فرزندان، مهريه‌ها و جهيزيه‌ها و از اين قبيل، به شكل غير اسلامى آن - به معناى مسرفانه - انجام گيرد، اين به فرهنگ تبديل مى‌شود؛ به اين معنا كه بقيه نگاه مى‌كنند و ياد مى‌گيرند؛ مهريه‌ها بالا مى‌رود، ازدواج ها مشكل مى‌شود، زندگى سخت مى‌شود و همين رفتار بتدريج آثارش در طول مدتى كوتاه يا بلند، در متن جامعه منعكس مى‌گردد. بنابراين مهمترين مطلب اصلى اميرالمؤمنين در باب حكومت اين است: حاكم نبايد حكومت را براى خود وسيله‌ اعاشه و زندگى و كسب درآمد و اندوختن ثروت قرار دهد، بلكه بايد آن را يك مسؤوليت بداند. بارى است بر دوش او؛ بايد همه همت خود را بگذارد كه اين بار را به منزل برساند(4).


پی نوشت:
1- بيانات در مراسم اجراى خطبه‌ عقد ازدواج ، 20/04/1370
2- بيانات در ديدار گروهى از زنان، به مناسبت فرخنده ميلاد حضرت زهرا(س) و «روز زن» ، 25/09/1371
3- گفت و شنود در ديدار جمعى از جوانان به مناسبت هفته جوان ، 07/02/1377
4- بيانات در خطبه‌هاى نماز جمعه‌ تهران ، 25/09/1379