پيام رهبر انقلاب به كنگره «عبدالجليل رازي قزويني»

رهبرمعظم انقلاب، در پيامي به كنگره بزرگداشت عبدالجليل قزويني رازي فرمودند: مشكل اساسي ما در كارهاي اعتقادي و علمي- اسلامي، برخوردار نبودن آثار، از آرايه هاي هنري و ادبي است.
به گزارش مهر، در متن پيام حضرت آيت الله خامنه اي كه توسط حجت الاسلام والمسلمين «محمدي گلپايگاني» قرائت شد، آمده است: كاري كه در مورد مرحوم عبدالجليل قزويني رازي در حال انجام است، كاري كاملا شايسته و بايسته است. اين شخصيت بزرگ، هم از لحاظ علمي و هم از لحاظ ادبي، يك مرد برجسته اي بود.
در پيام رهبر معظم انقلاب آمده است: كتاب نقض، غير از اين كه اعتقادات و معارف اهل بيت(ع) و شيعه را بيان كرده و به شبهات آن ناصبي جواب داده، مملو از استدلال هاي منطقي و قابل فهم براي همه است كه چيز مغتنمي است. علاوه بر اين، متن، يك متن ادبي است؛ يعني يك نثر قرن ششمي استوار، محكم و بسيار قوي دارد. در ادامه اين پيام تصريح شده است: يك مشكل اساسي ما در كارهاي اعتقادي و علمي-اسلامي، برخوردار نبودن آثار از آرايه هاي هنري و ادبي است. خيلي از كتاب هاي ما، كتاب هاي خيلي خوبي است؛ وليكن هيچ خواننده اهل ذوق و اهل ادبي را جذب نمي كند، مگر كسي را كه انگيزه هاي زيادي داشته باشد تا محتوا را بخواهد بفهمد و خود آرايه كتاب، از لحاظ ادبي، جذاب نيست؛ اما اين كتاب، اين جور نيست. كتاب نقض، كتابي است كه از لحاظ ادبي، نثر بسيار متين، قوي و محكمي دارد و خيلي زيبا نوشته شده. البته نثر قرن ششم است؛ ليكن كساني كه با زبان و ادب و نثر فارسي آشنايي دارند، اين كتاب را بسيار مي پسندند.
در ادامه اين پيام آمده است: مصحح اين كتاب، مرحوم ميرجلال الدين محدث ارموي، خيلي زحمت براي اين كتاب كشيد و هيچ هم از او قدرداني نشد. من خواهش مي كنم در اين كار، از مرحوم محدث، واقعا قدرداني شود. محدث، مرد بسيار فاضلي بود؛ چيزي شبيه محمد قزويني، من ايشان را از نزديك ديده بودم و كاملا مي شناختم.
رهبر معظم انقلاب در اين پيام تاكيد كرده اند: اين كتاب نقض و ملحقات نقض را من خودم از ايشان، شخصا خريدم. مرحوم محدث، يكي دو دوره اين كتاب را در اين دستمال هاي ابريشمي مي گذاشت و با خودش مي برد و اين جوري مي فروخت. اين مرد ملا و فاضل- كه داماد مرحوم آقاسيدمحمد طالقاني يعني شوهرخواهر جلال آل احمد- بود، آدمي بود كه مي توانست در محافل ادبي و هنري آن روز، شناخته شده باشد؛ اما كسي به ايشان توجهي نمي كرد، از بس آدم خوددار و داراي عزت نفس و عفت نفس بود. از او واقعا بايد تجليل بشود. او اين مجاهدت را كرد و اين كتاب را تصحيح و چاپ كرد و در اختيار علاقه مندان گذاشت و الا كسي اصلا اين كتاب را نمي شناخت.
در اين پيام تصريح شده است: علي اي حال، اين كتاب، بسيار كتاب خوبي است. حالا از لحاظ ادبي و نثر كه اين است و از لحاظ كار محتوايي هم خود او (عبدالجليل) در مقدمه كتاب نوشته. البته من اين مقدمه كتاب را ده ها سال پيش، تقريبا در نوجواني خواندم. آن طور كه يادم هست، ايشان مي گويد وقتي كتاب آن ناصبي به نام «بعض مثالب النواصب» درآمد، همه گفتند كسي نيست جواب بدهد مگر اين كه عبدالجليل اين كار را بكند. به من مراجعه كردند و من هم نشستم اين كار را كردم.
رهبر فرزانه انقلاب در ادامه پيام آورده است: من در سال هاي 36-35 شمسي اين كتاب را نگاه مي كردم و با شوق و عشق فراوان، آن را مي خواندم. ري در آن وقت (قرن ششم هجري) پرورشگاه خيلي از بزرگان بوده است. ابوالفتوح رازي، متعلق به همين زمان است. عبدالجليل، معاصر است با ابوالفتوح. يعني بايد تاريخ ري را هم از اين راه به دست آورد. البته ايشان قزويني رازي است؛ ليكن اهل ري هست.
در ادامه اين پيام تصريح شده است: آن وقتي كه در ديدارهاي قبلي با شما راجع به عبدالجليل سفارش مي كردم، به سيدمرتضي رازي هم اشاره كردم. او هم يك شخصيت برجسته ديگري است. حالا شما براي سيدمرتضي بغدادي داريد بزرگداشت مي گيريد. عيبي ندارد. لازم هم هست؛ چون آن بزرگوار هم از مفاخر دنياي اسلام است؛ ليكن سيدمرتضي رازي را از قلم نيندازيد. او هم شخصيت بزرگي است و ناشناخته. كسي هم او را نمي شناسد.
گفتني است؛ نصرالدين ابوالرشيد عبدالجليل رازي قزويني زنده در 560 ق از عالمان و متكلمان برجسته شيعي در سده ششم قمري است. او از سخنوران و وعاظ معروف زمان خود بود و با كتاب «نقض»؛ تاليف وي كه در شمار متون كهن فارسي است، شناخته مي شود؛ كتابي كه حاوي اطلاعات فراوان تاريخي، مذهبي، جغرافيايي و كلام است.