تحليل آسوشيتدپرس از نامه جليلي به اشتون؛ لحن نامه « نرم » اما «مستحكم و سازش ناپذير»

خبرگزاري آسوشيتدپرس طي يادداشتي در مورد نامه اخير ايران به كاترين اشتون، رئيس سياست خارجه اروپا در مورد مسئله هسته اي، لحن نامه را نرم توصيف كرد و گفت: ايران در عين حال از حق هسته اي خود دست برنداشته است.
آسوشيتدپرس در مورد نامه ارسالي ايران به اشتون نوشت: پيشنهاد جديد ايران براي ديدار با قدرتهاي جهاني اين بار فاقد پيش شرط است و نشان مي دهد تهران آماده است حتي در مورد برخي مسائل هسته اي كه قبلا «تابو» محسوب مي شد، نيز وارد مذاكره شود و اين حسن نيت اين كشور را مي رساند.
ايران در نامه روز ششم سپتامبر خود، به آشتون مانند موارد قبلي همچنان تأكيد كرده حاضر است در مورد مسائل ديگر مانند حوزه هاي اقتصادي، عدالت، توسعه امنيت و صلح بين المللي وارد دور جديد مذاكرات شود.
در اين نامه ايران همچنان در برابر خواسته طولاني مدت گروه 1+5 مبني بر دست كشيدن يا حداقل توقف غني سازي اورانيوم مقاومت كرده است.
در اين نامه آمده است: ايران از امضا كنندگان معاهده منع اشاعه تسليحات هسته اي است و هر اقدامي كه منجر به محروميت كشوري از حق هسته اي خود شود غيرقابل قبول است.
اين نامه با پرهيز از تقاضاها و پيشنهاداتي كه قدرتهاي شش گانه (1+5) آنها را رد مي كنند، با نامه هاي قبلي ايران تفاوت دارد.
اين نامه مي گويد: «ايران آماده همكاري در زمينه انرژي هسته اي و منع گسترش تسليحات هسته اي است». اين نامه به طور كلي معني حسن نيت ايران است.
آسوشيتدپرس افزود: اين نامه كه توسط سعيد جليلي مسئولان مذاكره كننده هسته اي ايران نوشته شده، از آن جهت كه لحن ملايمي دارد قابل توجه است.
اما ديپلمات هاي غربي برغم ژست آشتي طلبانه شان مدعي اند اين نامه تلاشي است از سوي تهران تا مانع ارجاع دوباره پرونده تهران به شوراي امنيت سازمان ملل متحد شود.
ايران به دليل امتناع از متوقف كردن برنامه غني سازي اورانيوم با چهار دور تحريم مواجه شده است. تهران مي گويد به برنامه هسته اي براي تأمين سوخت رآكتور نياز دارد، اما شوراي امنيت سازمان ملل متحد در راستاي اهداف غربي سخن مي گويد و سخنان ايران را نمي شنود.
يوكيا آمانو رئيس آژانس بين المللي انرژي هسته اي، دوشنبه هفته جاري گفته بود قصد دارد بخشي از اين اسناد را براي كشورهاي عضو آژانس فاش كند و سياستمداران غربي مي گويند: او در گزارش بعدي خود در ماه نوامبر اطلاعات جديد درباره برنامه هسته اي ايران را تشريح خواهد كرد.
اين در حاليست كه اوايل ماه جاري تهران از نمايندگان آژانس دعوت كرد تا از سايت هاي هسته اي كه بازديد از آنها قبلا محدود شده بود، بازديد به عمل آورند. از جمله اين سايت ها، رآكتور در دست احداثي است كه قرار است پلوتونيوم توليد كند. ايران همچنين براي گفتگو در خصوص برخي اتهاماتي كه در مورد ساخت تسليحات هسته اي به ايران وارد مي شود، اعلام آمادگي كرده است و مي گويد مايل است برخي محدوديت هايي را كه براي سركشي و نظارت آژانس به برنامه هسته اي اش داشته بردارد و درصورتي كه سازمان ملل تحريم ها را لغو كند، ايران نيز حاضر است به مدت 5 سال برنامه هسته اي خود را تحت كنترل كامل آژانس قرار دهد. اما اگر ايران به غني سازي اورانيوم اصرار داشته باشد، بعيد به نظر مي رسد سازمان ملل با اين شرايط موافقت كند؛ درحالي كه آمانو هم از گشاده دستي تهران استقبال كرده است.
بنابراين گزارش، نامه قبلي جليلي به اشتون كه در ماه مه نوشته شد، از سوي هيلاري كلينتون «نااميد كننده» توصيف شده بود. در آن نامه جليلي پيشنهاد كرده بود دور جديد گفتگوها درخصوص چند مسئله از جمله دزدي دريايي در آبهاي آزاد، حق مسلم ايران در داشتن انرژي هسته اي باشد، نه نگراني هاي بين المللي در مورد برنامه هسته اي ايران. پس از آن، اشتون در ماه ژوئيه با ارسال نامه اي به ايران شرايطي را مطرح كرد كه بر اساس آن گروه 1+5 آماده از سرگيري مذاكرات با ايران بودند.
يك سياستمدار ارشد غربي در خصوص نامه اشتون گفت: اشتون در آن نامه خواستار ورود ايران به مذاكرات هسته اي شده بود و حتي عنوان كرد تهران آماده بود در مورد برخي مسائل غير هسته اي نيز با گروه 1+5 گفتگو كند. آخرين دور مذاكرات ايران و گروه 1+5 در ماه ژانويه باز هم با سنگ اندازي غرب، بي نتيجه به پايان رسيد و اينبار هم ارسال نامه از سوي ايران و تكرار ادعاهاي پوچ غرب حسن نيت كشورمان و بهانه جويي هاي بي مورد 1+5 را ثابت كرد.