دکتر علیرضا مجیدی در وبلاگ "یک پزشک" نوشت: نمی‌دانم با قانون جنجالی SOPA و داستانش آشنا هستید یا نه، در این پست ابتدا با قضیه این قانون جنجالی آشنا می‌شویم و در انتهای به بعضی از اقدامات جالب فعالان وب و مردم برای مقابله با آن اشاره خواهیم کرد.
قانون SOPA یا قانون توقف دزدی‌های اینترنتی لایحه‌ای است که در مجلس نمایندگان آمریکا توسط Lamar Smith در تاریخ ۲۶ اکتبر سال ۲۰۱۱ مطرح شد و با حمایت یک گروه حزبی متشکل از ۱۲ نفر روبرو شد. این قانون در واقع برای حمایت از حق مادی و معنوی محصولات اینترنتی و آنلاین است و در حال حاضر در دستگاه قضایی آمریکا و مجلس سنای در حال بررسی است.
SOPA مخفف عبارت Stop Online Piracy Act است. بر طبق این قانون، دادستان‌های آمریکا اختیار خواهند داشت که سایت‌هایی را که قانون کپی‌رایت را به هر نحوی رعایت نکرده‌اند مسدود کنند، حساب‌های بانکی آنها را ببندند و حتی دستور دهند که این سایت‌ها از دامنه جستجوی موتورهای جستجوگر خارج کنند .
بخش دوم این قانون جهت مقابله با فروش داروهای تقلبی، اسلحه، محصولات تصویری، موزیک‌ها ، بازی‌های رایانه‌ای و کالاهای مصرفی است که طبق این لایحه با متخلفین به صورت یک جنایتکار حرفه‌ای برخورد خواهد شد .
تصویب این قانون باعث باز نویسی در مورد حفاظت معنوی IPهای مصرف‌کننده‌ها می‌شود. در واقع همین حفاظت از IP مصرف‌کننده‌ها باعث شده است که تا الان این قانون اجرا نشود.
نکات مثبت این قانون:
۱- حفاظت از درآمد سازندگان محتواهای اینترنتی
۲- کمک به اقتصاد آمریکا: چرا که سایت‌هایی که قانون کپی رایت را رعایت نمی‌کنند، تعطیل خواهند شد و فروش بیشتر محصولات می‌تواند بازار کار و رقابت سالم‌تری را ایجاد کند. از این لحاظ صنعت فیلم و سینما، در برابر عدم رعایت کپی‌رایت محافظت خواهد شد.
۳- محافظت در برابر داروهای تقلبی و مواد مخدر
نکات منفی این قانون:
۱- به مخاطره افتادن آزادی بیان در اینترنت: اجرای این قانون باعث می‌شود که سایت‌ها و روزنامه‌هایی که مخالف دولت و یا کارهای آنها هستند نه‌تنها مسدود شوند، بلکه به صورت کامل از گستره اینترنت محو شوند. در فرانسه و امریکا سایت‌هایی هستند که در لیست سیاه دولت قرار دارند، اما با توجه به قانون آزادی بیان، می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند، اجرای این قانون در واقع نقض قانون آزادی بیان است .
۲- تاثیر منفی بر روی سایت‌هایی که محتوای کاربران را منتشر می‌کنند: برخی معتقدند که این قانون باعث برچیده شدن سایت‌هایی مثل یوتیوب خواهد شد ، در واقع این کار مثل کشیدن یک دیوار به بزرگی دیوار چین، دورتا دور محدوده اینترنت است ، که باعث سانسور آن خواهد شد. این قانون می‌تواند صدمات زیادی را به سایت‌های جستجوگر و یا حتی سایت‌هایی مثل توییتر وارد کند.
ارائه‌دهندگان فضای وب در امریکا حتما با این قانون مخالفت می‌کنند چرا که این قانون باعث می‌شود که اکثر سایت‌هایی که سرورهای آنها در آمریکا است به کشورهای آسیایی منتقل شوند و همین مطلب، خسارات جبران‌ناپذیری را به اقتصاد امریکا وارد خواهد آورد.
۳- تهدید کسب و کارهای اینترنتی : مجله eWeek در گزارشی اعلام کرد که این قانون باعث نابودی تجارت الکترونیک می‌شود، چرا که یک سری سایت‌های فروشگاهی با اجرای این قانون بسته می‌شوند واین باعث می شود که تقریبا نیمی از تبلیغات، فروش‌ها و درآمدهای حاصل از گرداندن این سایت‌ها از بین برود .
۴- تهدید عمومی برای کاربران سایت های آپلودی : کاربرانی که در سایت‌های آپلود مشغول فعالیت هستند و در سایت‌هایی مثل یوتیوب عضو هستند، قربانیان اصلی این قانون خواهند بود چرا که خطرناک‌ترین بخش این قانون تعریف این جرم‌ها با عنوان جرم جنایی است که به پلیس آمریکا توانایی انجام هر گونه تحقیق و عملی را می‌دهد .از تحقیق و بررسی سایت‌های آپلود گرفته تا زیر نظر گرفتن کاربران آنها و حتی بازداشت آنها و …
۵- خطر برای شبکه‌های داخلی : ممکن است سایت‌های کوچک، حتی شبکه‌های زیر شاخه با اجرای این قانون صدمه ببینند، شبکه‌های مجازی ، دفاتر کوچک ، شبکه‌های خانگی ، نیز در این قانون مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
این قانون به بررسی تمام دامنه‌های ثبت شده در اینترنت می پردازد و حتی زیر دامنه‌ها را نیز بررسی می‌کند و امکان دارد درصورت پیدا کردن یک تخلف به جای بستن همان زیر دامنه کل دامنه اصلی را مسدود کند که باعث مسدود شدن کامل یک سایت می‌شود ، برای این قانون مهم نیست که این سایت کوچک است یا وابسته به یک سایت عظیم خبری است.
۶- خطر برای دنیای نرم افزارهای متن باز: نرم افزارهایی مثل مرورگر فایرفاکس، نیز ممکن است به خاطر این قانون آسیب ببینند. این مرورگر و همچنین کروم افزونه‌ای به نام MAFIAAFire Redirector دارد که در صورت بلوک بودن دومین‌های سایت‌ها توسط دولت‌ها، می‌تواند کاربران را روانه دومین‌های بلوک نشده کند.
۷- نقض خود قانون حمایت از کپی‌رایت : در واقع سایت‌های اینترنتی جزء قانون حمایت از کپی‌رایت محسوب می‌شوند و بستن و یا بلوکه کردن آنها به هر طریقی که جزء تخلفات مندرج در توافق‌نامه با شرکت‌های ارائه دهنده خدمات وب نباشند ، نقض قانون کپی رایت است. با استناد به قانون کپی رایت دارندگان این سایت‌ها می‌توانند ادعای خسارت کنند.
۸- به خطر افتادن حریم خصوصی: این قانون این اجازه را به پلیس آمریکا می دهد که سایت‌های خصوصی و آپلود سنترها را بازرسی کند، این عمل ممکن است باعث فاش شدن اسرار کاربران و شکسته شدن حریم خصوصی آنها شود. شیوه‌هایی مانند Deep-packet inspection که کل داده‌های ورودی و خروجی کاربران را پایش می‌کند، حریم خصوصی کاربران را تهدید خواهد کرد.
۹- تاثیر منفی بر روی DNS ها و امنیت اینترنت
۱۰- مشکل در امنیت اینترنت : با این قانون دیگر نمی توان فرقی بین هکرهای کلاه سفید و هکرهای تخریب کننده قائل شد و طبق این قانون و این سیستم همه به یک صورت مشاهده می شوند و این باعث می‌شود که امنیت وب کمتر از حال حاضر شود .
اصل ماهیت هک غیر قابل تشخیص است و یک هکر کلاه سفید که یک سایت را هک می‌کند باید در ابتدا به آن سایت حمله کند و این باعث می‌شود که در ذره بین این سیستم و قانون قرار بگیرد، اگر هم این عمل آزاد گذاشته شود، ممکن است نتیجه معکوس بدهد .
۱۱- ناکارآمدی این قانون در برابر سایت‌هایی که نقض‌کننده واقعی کپی‌رایت هستند: سایت‌های بلوک شده می‌توانند در عرض چند ساعت با نام و دامنه‌ای دیگر برگردند. به علاوه صاحبان این سایت ممکن است با عمومی نکردن آدرس سایت به صورت محدود و هدفدار محتوای ناقض کپی‌رایت را منتشر کنند.
تعدادی از شرکت‌های حامی این قانون:
Motion Picture Association of America
the Recording Industry Association of America
Macmillan Publishers
Viacom
NBCUniversal
Pfizer
Ford Motor Company
Revlon
NBA
Macmillan
لیست کاملی از حامیان این قانون
تعدادی از شرکت‌های مخالف این قانون:
Google
Yahoo!
Facebook
Twitter
DynDNS
AOL
LinkedIn
eBay
Mozilla Corporation
بنیاد Wikimedia
Electronic Frontier Foundation
ACLU
سازمان دیدبان حقوق بشر ( Human Rights Watch )
اما روزی نیست که مردم و فعالان اجتماعی اقدامی علیه این قانون نکنند.
یک مورد مشهور مبارزه مردمی، مورد شرکت GoDaddy است، این شرکت، یک شرکت بزرگ ثبت دامنه اینترنتی است. مدیر این شرکت صریحا از این قانون حمایت کرده بود، این شرکت حتی پیشنهاد کرد که DNS (سیستم نام‌های دامنه) سایت‌هایی که مشمول این قانون قرار می‌گیرند، مسدود شوند. این شرکت استراتژی بستن DNS را استراتژی مناسبی علیه سایت‌های نقض کننده کپی رایت و… عنوان کرد، این پیشنهاد GoDaddy کاملا مخالف قوانین آیکان (سازمان ثبت و مدیریت دامنه‌های اینترنتی) بود که سیاست‌های آن همواره بر دور نگه داشتن خدمات‌دهندگان دامنه‌های اینترنتی از ورود به مباحث مجادله آمیز محتوا روی اینترنت است.
مردم و صاحبان سایت‌ها علیه GoDaddy موضع گرفتند، کمتر از یک هفته تبلیغ علیه GoDaddy کافی بود تا این شرکت تسلیم شود و طی بیانه‌ای اعلام کند که از SOPA حمایت نمی‌کند و در مخالفت آن هم کاری انجام نمی‌دهد. با این حال جنبشی که علیه GoDaddy (که حالا به‌عنوان نمادی از سانسور و مداخله در اینترنت محسوب می‌شود)، به راه افتاده تازه در حال بیدار شدن بود. سایت‌های متعددی از جمله godaddyboycott.org مردم را تشویق به خروج دامنه‌های اینترنتی‌شان از این سرویس‌دهنده دامنه می‌کردند و تنها طی یک هفته، ۷۰ هزار دامنه اینترنتی از GoDaddy بیرون کشیده شدند.
یکی از جنبه‌های مخالفت آنلاین مردم با این قانون به صورت حمایت از اخبار ضد SOPA در شبکه‌های لینک‌دهی اجتماعی و حمایت از فعالان حقوق دیجیتال نمود پیدا کرد.
اقدامات جالب دیگری را هم در دنیای اینترنت شاهد بودیم:
- مثلا یک افزونه کروم وجود دارد که بعد از نصب، در صورتی که کاربر در حال بازدید از سایت شرکت حامی SOPA باشد، یک نوار هشدار قرمز در بالای سایت ظاهر می‌کند و در آن یادآوری می‌کند که شما با یک حامی SOPA روبرو هستید!
- DeSopa، یک افزونه فایرفاکس است که کاربر را به آدرس آی‌پی سایت بلوک شده هدایت می‌کند.
- هکرها هم برای مبارزه با این قانون، پیشنهاد کرده‌اند که با استفاده از اینترنت ماهواره‌ای از سد قانون SOPA عبور کنند.
همه اینها در دنیای آنلاین رخ دادند، اما آیا در دنیای آفلاین هم مردم می‌توانستند کاری کنند؟!
دیروز خبر جالبی خواندم: یک اپلیکیشن اندروید به نام Boycott SOPA، نوشته شده است که هدف از آن این است که به کاربران خود به سرعت نشان بدهد که کدام شرکت حامی و کدام شرکت مخالف قانون SOPA است. به این ترتیب مردم با تحریم کالاها و خدمات شرکت حامی می‌توانند با قانون SOPA مبارزه کنند.
این اپلیکیشن می‌تواند بارکد محصولات را اسکن کند و با استفاده از دیتابیسی که در آن نام ۸۰۰ شرکت حامی SOPA قرار دارد به کاربر اخطار بدهد که در حال خرید محصول یک شرکت حامی SOPA است!
SOPA هم جزو قوانین و اقداماتی است که در نگاه اول، قانونی متعالی به نظر می‌رسد که تضمین‌کننده حقوق پدیدآورندگان محتوا به نظر می‌رسد، اما همان طور که دیدید وقتی در آن متمرکز شدیم که دیدم که جنبه‌های منفی این قانون نقاط قوتش را تحت‌الشعاع قرار می‌داد.
اینترنت فضایی است برای تبادل آزاد اطلاعات، بی‌شک امکان سوء‌استفاده یا بهره‌گیری از اینترنت به عنوان ابزاری برای جرم و جنایت و کسب و کارهای غیرقانونی هم وجود دارد، اما آلرژی به کل پدیده اینترنت، راندن همه با یک چوپ و حتی تلاش برای قانونی کردن محدودیت، در نهایت باعث خسارت‌های اقتصادی زیاد، محدود شدن دسترسی به محتواهای سازنده و افق بینشی و فکری یک جامعه و سرخوردگی ایجادکنندگان بی‌ادعای محتوا خواهد شد. قانون SOPA، نمونه‌ای است از این قوانین.
