رياست دانشگاه آزاد همچنان در هاله اي از ابهام

چندي است خبرها حاكي از تغيير رياست دانشگاه آزاد اسلامي است اما تا كنون روشن نشده است كه بالاخره رياست اين كرسي دانشگاهي را چه كسي به عهده خواهد گرفت و در نهايت سكاندار اين كشتي مملو از دانشجو با آن سرمايه عظيم كيست؟
با اينكه در اولين جلسه هيأت امناي دانشگاه آزاد اسلامي حدود 10 گزينه براي رياست اين دانشگاه معرفي شدند، قرار بر اين گذاشته شد كه اسامي اين 10 نفر تا جلسه دوم هيأت امناي دانشگاه مطرح نشود؛ اما در نهايت اسامي تعدادي از مسئولان و اساتيد اعلام شد.
منصور كبگانيان، عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي، محمدرضا عارف، عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام، علي محمد رنجبر، استاد دانشگاه صنعتي شريف، عباس كريمي، استاد دانشگاه تهران، فرهاد رهبر، رئيس دانشگاه تهران، فرهاد دانشجو، استاد دانشگاه تربيت مدرس و حميد ميرزاده، عضو هيئت امناي دانشگاه آزاد به عنوان گزينه هاي مطرح معرفي شدند.
البته عبدالله جاسبي، رئيس دانشگاه آزاد، عباس طائب، رئيس منطقه 3 دانشگاه آزاد و كريم زارع، معاون دانشگاه آزاد تا پيش از جلسه 30 آذرماه ديگر افرادي بودند كه نامشان جزء ليست قرار گرفته بود و گزينه هاي احتمالي بودند؛ اما پس از آن اخبار و گزارش ها حاكي از اتفاق ديگري بود و آن اين كه در جلسه اول هيئت امناي دانشگاه آزاد، اشخاصي چون حميد ميرزاده، فرهاد رهبر، فرهاد دانشجو و علي محمد رنجبر به عنوان گزينه هاي رياست دانشگاه آزاد مطرح شدند، در حالي كه به نظر مي رسيد فرهاد دانشجو يكي از نام هايي باشد كه از همان روزهاي نخست بعد از جلسه به عنوان يك گزينه مطرح شود؛ ولي او فورا در پاسخ به خبر نگار خبرگزاري فارس اين موضوع را تكذيب كرد و گفت كه از تصدي اين پست خودداري خواهد كرد .
وي دلايلش را اين طور برشمرد: «با توجه به عدم علاقه مندي بنده مبني بر قبول رياست دانشگاه آزاد و صحبت هايي كه در اين خصوص در اولين جلسه هيئت امنا داشتم، نام بنده به عنوان گزينه رياست دانشگاه آزاد حذف نشد اما قاعدتاً نبايد در جلسات بعدي يكي از گزينه هاي رياست دانشگاه آزاد باشم.»
دانشجو حرف هاي ديگري هم داشت و تصريح كرد: «بنده به صورت جدي از قبول پست رياست دانشگاه آزاد خودداري مي كنم و شرايط اكنون به نحوي است كه نمي توانم اين مسئوليت را قبول كرده و علاقه اي هم ندارم.»
در حالي كه رياست دانشجو با توجه به صحبت هاي خودش منتفي به نظر مي رسيد وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا در دومين جلسه هيئت امناي دانشگاه آزاد رئيس دانشگاه مشخص خواهد شد، همان زمان اعلام كرد كه انتظار مي رود در دومين جلسه هيئت امنا رئيس جديد دانشگاه آزاد توسط اعضاء مشخص شود.
با وجود اين دوباره گمانه زني ها مبني بر انتخاب رياست دانشگاه آزاد آغاز شد و دوباره تعيين رئيس جديد به تعويق افتاد.
آيا واقعا قرار نبود ماموريت آقاي رئيس خاتمه يابد؟
پس از پايان اولين جلسه هيأت امناي دانشگاه آزاد تنها دكتر جاسبي در ميان خبر نگاران حضور يافت.
همين اتفاق بازار شايعات را داغ تر كرد.
از اين رو حاضران در جلسه در مقابل اين سوال قرار گرفتند كه چرا به جز جاسبي ساير اعضا پس از پايان اولين جلسه هيئت امناي دانشگاه آزاد در جمع خبرنگاران حضور پيدا نكرده اند؟
كه باز هم تنها شخص پاسخگو به اين سوال، دانشجو بود كه گفت: «اعضاي هيئت امناي دانشگاه آزاد اطلاع نداشتند كه خبرنگاران رسانه ها در طي برگزاري 4 ساعت جلسه مقابل درب دفتر هيئت امناي دانشگاه آزاد حضور به هم رسانده اند.»
اولين جلسه هيأت امناي دانشگاه آزاد اسلامي با حضور اعضا آن هيأت، آيت الله هاشمي رفسنجاني، حجت الاسلام والمسلمين محمديان، حجت الاسلام سيدحسن خميني، كامران دانشجو، مرضيه وحيددستجردي، عبدالله جاسبي، بهمن يزدي صمدي، حميد ميرزاده، فريدون عزيزي و فرهاد دانشجو در ساختمان آن در نياوران برگزارشد.
در اين جلسه كه تلاش رسمي براي تعيين و جايگزيني رياست دانشگاه آزاد اسلامي محسوب مي شد و علي رغم اينكه انتظار مي رفت جايگزين عبدالله جاسبي پس از سي سال رياست اين دانشگاه مشخص شود همچنان هيچ جايگزيني معرفي نشد و اين جايگزيني به جلسات بعد موكول شد.
هر چند رئيسي انتخاب نشد اما از نتايج اين جلسه مي توان به سه مصوبه و تعيين آيت الله هاشمي رفسنجاني به عنوان رئيس هيأت امنا اشاره كرد.
البته مصوبه ديگري هم بر اين اساس تاييد شد كه بحث و بررسي و تصميم گيري نهايي براي معرفي رئيس جديد دانشگاه آزاد به جلسه بعدي هيئت امناي اين دانشگاه موكول شود!
اين در حالي است كه گزارش ها از هشدار و اولتيماتوم هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي و اعتراض مكرر فعالان دانشگاهي براي پايان دادن به رياست جاسبي بر اين دانشگاه خبر مي داد.
منتقدان علت اين تعلل در جايگزيني جاسبي را تلاش ها و مقاومت تيم خاص در دانشگاه آزاد و حاميانش در برابر تغيير مديريت دانشگاه آزاد ارزيابي مي كنند.
اين تعلل ها در تعيين و معرفي رئيس جديد دانشگاه آزاد اسلامي واكنش هاي زيادي به همراه داشته است.
از جمله انجمن هاي اسلامي دانشجويان با صدور نامه اي به وزير علوم ضمن انتقاد از تأخير پيش آمده در برگزاري جلسه هيات امناي دانشگاه آزاد، به خبري مبني بر انتشار نامه اي از سوي كامران دانشجو به احمدي نژاد با محوريت امتناع از برگزاري جلسه هيأت امنا اشاره كرده و خواستار توضيحات وزير درباره صحت و سقم اين نامه شدند .
اين تشكل هاي دانشجويي همچنين درباره دانشگاه آزاد بيانيه اي انتقادي صادر و از وزير علوم درخواست كردند كه در برابر خواسته هاي نارواي كانون هاي قدرت و ثروت كوتاه نيايد.
اندكي تامل در متن اين بيانيه انتقادي از سوي صادر كنندگان آن كه با انتقاد شديد از مديريت جاسبي، عملكرد وي و مجموعه مديريتي تابع اوست، خالي از لطف نيست؛ چرا كه دانشجويان اين مطالبه را قبل از هر طيف و گروهي مطرح كرده اند:
پاييز 85 بود كه اولين بار مسئله دانشگاه آزاد در ديدار دانشجويان با محمود احمدي نژاد مطرح شد. در آن ديدار نماينده اتحاديه انجمن هاي اسلامي دانشجويان مستقل در حضور رئيس جمهور انتقادهاي شديدي از مديريت دانشگاه آزاد مطرح كرد و دانشجويان ديگر حاضر در آن جلسه نيز نسبت به مديريت دانشگاه آزاد انتقاد كردند و سپس در محافل ديگر و توسط افراد مختلف بيان شد.
دانشجويان در بيانيه خود خاطرنشان كرده اند: «در پي تصويب اساسنامه جديد دانشگاه آزاد اسلامي در شوراي عالي انقلاب فرهنگي و سپس ابلاغ آن توسط رياست جمهوري، سرانجام و پس از سال ها ممارست و پيگيري دانشجويان، يكي از حلقه هاي اصلي زنجير باندهاي قدرت و ثروت كه در دانشگاه آزاد شكل گرفته بود بالاخره از هم پاشيد و پايه هاي مديريت بلندمدت و غيرقانوني كه همزمان با تشكيل دانشگاه آزاد شكل گرفته بود فرو ريخت.»
اين عملكرد موجبات نارضايتي بيش از پيش دانشجويان و البته عموم مردم شد.
هر چند اعتراضات دانشجويان به ثمر نشست و بالاخره اساسنامه جديد دانشگاه آزاد اسلامي در شوراي عالي انقلاب فرهنگي تصويب و سپس توسط رياست جمهوري ابلاغ شد و مقرر شد اولين جلسه هيات امناي دانشگاه آزاد در تاريخ 30 آذر سال جاري در محل دفتر هيات امناي دانشگاه آزاد تشكيل شود اما بر خلاف انتظار تنها دستاورد اين جلسه در 21 دي سال 90 انتخاب رييس دانشگاه آزاد از ميان كانديداها بود.
تعلل در انتخاب و معرفي رئيس دانشگاه آزاد اسلامي در حالي است كه اساسنامه جديد دانشگاه آزاد اسلامي كه از حدود چهار سال پيش در دستور كار شوراي عالي انقلاب فرهنگي قرار گرفت داراي ماده اي قانوني است كه به تغيير رياست دانشگاه آزاد اسلامي اشاره دارد اما هنوز هيچ خبري ازرئيس جديد نيست.
شوراي عالي انقلاب فرهنگي از هيأت امناي دانشگاه آزاد در خواست كرده بود كه اصلاحيه خود را براي اين اساسنامه پيشنهاد دهند اما خبري از اصلاحيه نشد و شوراي عالي انقلاب فرهنگي خودش براي اصلاح اساسنامه اقدام كرد كه در نتيجه آن، در جلسه 24 فروردين 89 در 25 ماده به تصويب نهايي رسيد كه رييس جمهور نيز در ارديبهشت ماه، آن را براي اجرا ابلاغ كرد.
از مفاد اين اساسنامه مي توان به چهار ساله شدن دوره رياست دانشگاه آزاد، انتخاب هيئت امناي استاني براي واحدهاي بزرگ اين دانشگاه، تعيين تكليف اموال دانشگاه و تركيب و ساختار جديد هيئت امنا اشاره كرد كه توسط شواري عالي انقلاب فرهنگي تهيه و اصلاح شد.
با توجه به رخدادهاي اخير به منظور تغيير رياست دانشگاه آزاد اسلامي همچنان به نظر مي رسد كه عبدالله جاسبي تلاش مي كند تا بخشي از نفوذ خود را در اين دانشگاه از دست ندهد.
دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران كه نزديك به 20 هزار دانشجو و حدود 19 دانشكده و مركز تحقيقاتي دارد، يكي از پردرآمدترين مراكز دانشگاه آزاد اسلامي بوده و بيشتر دانشجويان آن در مقطع تحصيلات تكميلي تحصيل مي كنند از همين رو طبق گزارش ها او تلاش مي كند تا سمت رياست واحد دانشگاهي علوم تحقيقات تهران را همچنان برعهده داشته باشد كه در اين صورت تمامي واحدهاي علوم و تحقيقات شهرستان ها كه به گفته جاسبي بالغ بر 40 واحد دانشگاهي است تحت مديريت واحد علوم و تحقيقات تهران و مديريت شخص جاسبي فعاليت خواهد كرد.
با وجود همه اين حرف ها، به نظر مي رسد حاصل فرآيند جايگزيني رياست دانشگاه تا كنون اين بوده است كه در جلسه دوم هيأت امنا در روز 21 دي ماه رياست جديد تعيين شود و با آنكه ابتدا سخن از اين بود كه هيچ نامي از 10 گزينه مطرح در جلسه اول برده نشود تا اين پروسه به مرحله بعد يعني جلسه دوم برسد اما همچنان سخن از افرادي مي رود كه ممكن است در جلسه دوم به عنوان جايگزين رئيس دانشگاه آزاد مطرح شوند.
فرهاد دانشجو، يكي از اعضاي هيأت امنا در اين باره مي گويد: «محمد سليماني - وزير سابق ارتباطات و فناوري اطلاعات، حسن شجاعي فر - رئيس دانشكده خودرو دانشگاه علم و صنعت و فرهاد رهبر -رئيس دانشگاه تهران به نظر من افراد مناسبي براي رياست دانشگاه آزاد اسلامي هستند، زيرا توانايي اداره كردن دانشگاه آزاد را دارند و همين افراد را هم در جلسه 21 دي ماه به عنوان گزينه پيشنهاد مي كنم.»
تأخيرهاي چند باره در برگزاري جلسه مربوط به تعيين رئيس جديد موجي از انتقادات را از سوي نمايندگان كميسيون اجتماعي مجلس، كارشناسان و اساتيد دانشگاه در پي داشته است.
از جمله زهره الهيان نماينده مردم تهران كه با انتقاد از تاخير در برگزاري اولين جلسه هيات امناي دانشگاه آزاد، خواستار پاسخگويي وزير علوم شده و تصريح مي كند: «طبق اعلام قبلي وزير و شوراي عالي انقلاب فرهنگي زمان برگزاري جلسه هيأت امناي دانشگاه آزاد اعلام شده بود، اما متاسفانه اين جلسه به تاخير افتاد و زمان برگزاري آن به بعد از انتخابات مجلس نهم موكول شد.»
وي با تاكيد بر اينكه كامران دانشجو وزير علوم و تحقيقات بايد در خصوص تاخير در اين زمينه پاسخگو باشد، اضافه مي كند كه وزير بايد توضيح دهد كه علت عدم برگزاري اولين جلسه هيأت امناي دانشگاه آزاد و تعيين رئيس جديد اين دانشگاه چيست؟ وزير بايد پاسخ دهد كه با تاخير در برگزاري اين جلسه تا بعد از انتخابات مجلس نهم، چه اهداف پشت پرده اي توسط جريان خاص در دانشگاه آزاد دنبال مي شود؟
وي همچنين تاكيد مي كند: «اين امر سوال جدي در افكار عمومي و در ميان دانشجويان آگاه و عدالت طلب متبادر مي كند كه آيا اهداف انتخاباتي و به دست آوردن كرسي هايي در مجلس آينده در جهت تامين منافع جرياني خاص در دانشگاه آزاد مطرح است؟ به راستي اين جريان چه منافعي در دانشگاه آزاد دنبال مي كند كه اينچنين با چنگ و دندان به دنبال حفظ موقعيت مدير 30 ساله دانشگاه آزاد است.»
الهيان معتقد است كه قطعا از نظر افكار عمومي و نمايندگان مردم استناد به مصوبه وزارت كشور امري غيرقابل قبول است چرا كه دانشگاه آزاد به عنوان يك موسسه غيردولتي و غيرانتفاعي به هيچ عنوان مشمول اين مصوبه نيست و خودم در همين رابطه سوالي از وزير علوم و تحقيقات مطرح كردم كه وزير بايد با حضور در كميسيون آموزش و تحقيقات به آن پاسخ دهد.
تاخيرهاي مكرر در تشكيل جلسه براي انتخاب جانشين رئيس 30 ساله دانشگاه آزاد، صداي ديگر نمايندگان مجلس، اساتيد دانشگاه ها، كارشناسان و حتي مردم را هم درآورد.
برخي اتفاقات هم به نوبه خود جالب بود.
غلامحسين الهام مشاور حقوقي رئيس جمهور در حالي از مطرح شدن نام خود به عنوان گزينه پيشنهادي براي رياست دانشگاه آزاد اظهار بي اطلاعي كرد كه نام وي در ليست قرار گرفته بود درصورتي كه وي ارائه ليست به اين صورت را تنها براي رد گم كردن و اهداف خاص سياسي دانست كه نبايد زياد جدي گرفته شود.
وي البته به اين نكته هم اشاره مي كند كه دانشگاه آزاد در يك وضعيت حقوقي مشكوك قرار گرفته و با وقف اموال خود دچار يك وضعيت نامشروع و غصبي شده است.
اين در حالي است كه شنيده ها از دور تازه تلاش تعدادي از مسئولان دانشگاه آزاد براي اخلال در روند تعيين جايگزين مناسب براي جاسبي حكايت دارد.
البته يك منبع آگاه در دانشگاه آزاد مدعي است كه برخي گروه ها سعي دارند تعيين رئيس جديد دانشگاه آزاد تا پس از انتخابات آتي مجلس شوراي اسلامي به تعويق بيفتد تا از توان رئيس فعلي دانشگاه آزاد براي انتخابات استفاده لازم شود .
و به قول عده اي تيم مديريتي دانشگاه آزاد براي از دست ندادن اين پايگاه مهم خود كه عملاً براي برخي از افراد و نزديكان شان تبديل به يك حزب بزرگ و سياسي با كاركردهاي متنوع شده بود، حتي اقدام به ارائه طرح وقف و سرمايه 250هزار ميلياردي دانشگاه آزاد كرد تا در نتيجه اين طرح، اختيار از شوراي عالي انقلاب فرهنگي براي ورود و اصلاح اساسنامه دانشگاه آزاد سلب شود.
اما با درايت رهبر انقلاب اين طرح آنان نيز با شكست مواجه شد. بنابراين چاره اي جز اينكه به هر طريق ممكن بتوانند رئيس بعدي دانشگاه آزاد را نيز از ميان حلقه خود انتخاب كنند، ندارند.
اگرچه كارشناسان بر اين عقيده اند كه دست هاي پنهان در دانشگاه آزاد اجازه نخواهند داد هيأت امنا دست به تعيين رئيسي بزند كه مورد دلخواه آنان نباشد در اين تاخير افتادن، به دنبال خريدن زمان است اما به نظر مي رسد بالاخره بايد در مقابل خواست مردم، دانشجويان و قانون كوتاه بيايد.

به قلم پریسا جلالی