سيب هاي فاسد در سبد جامعه چه مي كنند؟

هنوز حركت زشت دو بازيكن مشهور فوتبال به آرشيو روزنامه ها و سايت هاي خبري نرفته و فراموش نشده است، جست وجو در صفحات حوادث روزنامه ها و نيز خبرگزاري هاي داخلي و خارجي نشان مي دهد كه چه تعداد افراد مشهور و معروفي كه از صدقه سر ملت مسلمان ايران به نام و نان رسيده اند در مقابل هواهاي نفساني خود را مي بازند و مرتكب حركاتي مي شوند كه قلم از ذكر آن شرم دارد، از زمين فوتبال اگر بيرون بياييم و به سينما نظري بيفكنيم وضعيتي اسف بارتر را مشاهده خواهيم كرد.
چندي پيش كيهان گزارشي تكان دهنده از پشت صحنه سينما منتشر كرد و خبر از خودكشي دختر 20 ساله اي كه به منظور نوشتن زندگي نامه يكي از بازيگران معروف تلويزيون و سينما به محل دفتر كار او رفته و مورد تعرض قرار گرفته بود داد و از اين ماجراها كم در سينما رخ نمي دهد، آري! اين گونه حركات اختصاص به ورزشكاران و بازيگران سينما نداشته و هر از چند گاهي افراد مشهوري كه از نردبان جامعه بالا رفته و نامشان بر سر در سينماها و يا صفحات رنگي روزنامه ها نقش بسته است با سوءاستفاده از موقعيت خود مرتكب اعمالي مي شوند كه در عرف عامه به اين گونه افراد اراذل و اوباش گفته مي شود.
جامعه شناسان و نيز روانشناسان اجتماعي بايد به اين موضوع بپردازند كه چرا يك فرد به محض رسيدن به يك موقعيت خاص اجتماعي دست به حركاتي مي زند كه حتي در شان اراذل و اوباش شناسنامه دار نيست؟ در واقع قانون مجازات اسلامي حركت ناشايست بازيكنان فوتبال را جرم انگاري نكرده و خلأ قانوني بزرگي در اين رابطه وجود دارد. حتي در فصول و مواد مربوط به جرايم عليه اشخاص، جرائم ضدعفت عمومي و ساير جرايم جنسي نيز اين مسئله مورد غفلت قانون گذار واقع شده است. تنها ماده اي كه مي توان با استناد به آن براي اين موضوع جريمه درنظر گرفت ماده 638 قانون مجازات اسلامي است كه در آن آمده است: «هركس علناً در انظار و اماكن عمومي و معابر، تظاهر به عمل حرامي نمايد علاوه بر كيفر عمل، به حبس از ده روز تا دوماه يا تا 74 شلاق محكوم مي گردد...»
در واقع هرچند اين حركت ضداخلاقي اختصاصاً جرم انگاري نشده و هيچ ماده اي مستقيماً بدان نپرداخته ولي با توجه به نحوه ارتكاب- كه در زمين فوتبال و در انظار عمومي تماشاگران حاضر در ورزشگاه واقع شده- اين عمل موضوع صدر ماده 638 قانون مجازات اسلامي قرار گرفته و مي بايست با استناد به آن مجازات لازم براي مرتكبين عمل ناشايست مذكور در نظر گرفته شود.
البته تمام قوانين طرح شده در صورتي قابل اجرا است كه رسيدگي به اين موضوع در سايه عدالت و مانند ساير مردم كشور برگزار شود. اما با كمي تأمل در مي يابيم كه متأسفانه زد و بندها، روابط و فساد موجود در دنياي فوتبال ايران به هيچ وجه اجازه نمي دهد تا مرتكبين اين عمل شنيع به صورت عادلانه به سزاي عمل خويش برسند و با وضع موجود عملاً هيچ جاي تعجبي ندارد كه مرتكبين اين عمل شنيع را چند روز ديگر مجددا در مستطيل سبز ببينيم!
مع الأسف بسياري از جرم هايي كه توسط بازيكنان فوتبال اتفاق مي افتد با يك تماس تلفني يا سفارش به سرعت رفع و رجوع شده و انگار «نه خاني آمده و نه خاني رفته!»
به عبارت ديگر وقتي ريش سفيدان پشت سر خاطيان قرار مي گيرند و خود نيز بر آن خطا مهر تاييد مي زنند و از سوي ديگر برخوردي با هر دو گروه چه ريش سفيد و چه خاطي نمي شود علامت هاي سؤال زيادي در ذهن مردم نقش مي بندد...
گذشت و بخشش در اسلام توصيه شده است و متأسفانه ما از اين سنت حسنه كه «اگر مي توانيد ببخشيد چرا كه لذتي كه در گذشت هست در انتقام نيست» برداشت درستي نداريم، اول آن كه ما قصاص يا مجازات متهمان را با انتقام اشتباه گرفته ايم و از سوي ديگر باور نداريم كه مجازات ها و نيز قيود اخلاقي و شرعي براي حفظ حيات جامعه از سوي شارع مقدس وضع شده است. وقتي يك شخصيت معروف مرتكب خطاي بزرگي مي شود كه مجازات آن اعدام است، چنانچه در مورد يكي از ورزشكاران معروف شاهد آن بوديم كه وي به دليل حمل مقدار معتنابهي ماده مخدر شيشه به اعدام محكوم شد- و نيز مي بينيم كه عده اي با جمع آوري امضا و نوشتن مقالات و تحليل هاي احساسي از لذت عفو در مقابل مجازات سخن مي گويند - به اين فكر مي كنيم كه آيا اين مسئله در مورد همه مجرمان صدق مي كند و يا فقط افراد معروف از مصونيت برخوردارند؟!
حكيم فرزانه آيت الله مصباح يزدي در اين مورد تعبير جالبي دارند؛ ايشان با بيان اين كه گسترش برخي ناهنجاري ها در جامعه سبب شكستن قبح آن شده و موجب سرايت اين ظلم در جامعه خواهد شد، مي فرمايند: «گاهي اوقات قصاص بر بخشش و عفو مقدم خواهد بود.»
هفتم خرداد ماه سال جاري در اين صفحه خطر «كلاهبرداران معروف» را گوشزد كرده و نوشتيم دستگيري ورزشكاران و بازيگران معروف در پارتي ها و آزادي آنان اين شائبه را به وجود آورده كه گويي اين گروه همانند سفراي خارجي كه داراي مصونيت ديپلماتيك هستند از مجازات مصون بوده و مي توانند مرتكب هر تخلفي بشوند!
متأسفانه اين مصونيت يك طرفه نبوده و بعضا برخي از دست اندركاران نيز براي افراد مشهور حساب ويژه اي قائل هستند كه اين موضوع نيز باعث مي شود امر بر كلاهبرداران معروف مشتبه شود كه گويي تافته اي جدابافته هستند و هيچ قانوني را ياراي برخورد با آنان نيست.»
و درنهايت نيز نتيجه گيري كرديم «بي شك برخورد شديد و قانوني با اين افراد باعث جلب اعتماد مردم به دستگاه قضا شده و ديگر شاهد اخبار كلاهبرداري از ورزشكاران، بازيگران و افراد معروف و يا بالعكس نخواهيم بود!»
سعدي شيرازي چه خوب مي گويد كه «اگر زباغ رعيت ملك خورد سيبي، برآورند غلامان او درخت از بيخ» در مثل مناقشه نيست ولي اگر افراد مشهور جامعه كه مردم به آنها به چشم الگو نگاه مي كنند بي محابا در زندگي خصوصي و رفتار عمومي خود حريم اخلاق و فراتر از آن شرع مقدس اسلام را رعايت نكنند ديگر چه انتظاري از ديگراني مي توان داشت كه به اين افراد به عنوان الگو مي نگرند. وقتي الگو شأن خود را رعايت نكند و فراتر از آن هر كسي بتواند به مرتبه اي برسد كه از شهرت خود براي رسيدن به مقاصد نامشروع استفاده كرده و در ضمن آن براي مردم نيز الگو گردد جامعه با چه مشكلاتي مواجه خواهد شد؟
برخورد قاطع با بازيگران و بازيكنان مفسد و نيز بها دادن به الگوهاي نيك جامعه را از مفاسدي كه هر از گاهي شاهدش هستيم منزه خواهد كرد. بايد سيب هاي فاسد را از سبد جامعه دور كنيم تا شاهد فاسد شدن ميوه هاي رسيده و سالم نباشيم.

به قلم روح الله امين آبادي