" کار آفرینان خلاق مسلمان " موتور توسعه ی پایدار

                                         
  طبق تعاریف دیدگاه سرمایه داری¹ استنتاج می شود که سرمایه باید به سمت کارآیی بالاتر و استفاده ی بهینه از آن سوق داده شود. طبق تعاریف این مکتب، مبنای عقلایی به گونه ای در سیستم پایه ریزی می شود که سرمایه برای تولید و کارآفرینی به سمت سرمایه داران و ثروتمندان برود، چون آنها استفاده ی بهینه از سرمایه را آموخته اند و تخصص لازم در به کارگیری سرمایه را دارند.حال آن که این فرض درون خود ابهاماتی دارد، از آن جمله:
1.آیا منطقی است که از میزان سرمایه ی ثروتمندان و سوداگران(ولو از رانت یا واسطه گری کسب شده باشد)،تخصص آن ها در ایجاد کارآیی² و بهره وری³ بالاتر در سیستم را استنتاج کرد؟
2.آیا کسی که سرمایه دار نیست(ولی سرمایه ی انسانی⁴ بالایی دارد) و یا حتی از اقشار ضعیف جامعه محسوب می شود را می توان به متخصص نبودن در انجام فعالیت های اقتصادی متهم کرد؟
3.آیا این روش تشدیدکننده ی اختلاف طبقاتی و اشرافیگری نیست ؟
4.وجه تمایز این دیدگاه با فئودالیسم و برده داری مدرن در چیست ؟
5. عدالت اقتصادی و رشد متوازن جامعه در این دیدگاه چه جایگاهی دارد؟
6. با سوق سرمایه به سمت سرمایه داران،سرمایه ی در دست اکثر مردم کاهش می یابد که این امر به کاهش مصرف متوسط آنها می انجامد.سرانجام مانند اتفاقات مشابه که در غرب و ایالات متحده رخ داده است، بحران رکود مصرفی امری محتمل است.چه پیشنهادی برای رفع این معضل وجود دارد؟
  در الگوهای توسعه ی اقتصادی، هر کدام از متفکرین علم اقتصاد، نقطه ی عطفی برای جهش اقتصادی پیشنهاد می کنند که در این میان شومپیتر⁵ موتور محرکه ی اقتصاد را کارآفرینان خلاق میداند. حال آن که با توجه به ابهامات فوق، این مشکلات در این نظریه مرتفع نمی شوند.
   در الگوی پیشنهادی ما کار آفرینان خلاق مسلمان با ملاحظات رفتاری- عقیدتی- اخلاقی که بر پایه ی حداکثر سازی سود و منافع دنیوی و اخروی است ، می توانند موتور توسعه ی پایدار جامعه باشند. در نتیجه ی این عملکرد ،جهش جامعه را به سمت کاهش بیکاری ، افزایش کارآیی تولید و در نتیجه ایجاد مزیت نسبی در کالاهای داخلی و در نتیجه بهبود تراز تجاری سوق دهند و علاوه بر بهبود سلامت روحی و اخلاقی و فرهنگی جامعه به کمتر شدن فاصله ی طبقاتی در جامعه (کم شدن ضریب جینی ) یاری رسانند و سیستم را به نحوی عادلانه مدیریت کنند.

 فرد مسلمان در این مدل به کسی اطلاق می شود که به عدالت، اخلاق و منافع جمعی بیاندیشد و حقوق اموالش (خمس و زکات و..) را بپردازد و انفاق کند.اموال در دست خود را برای خود نداند و امانتی از طرف خدا برای خدمت به خلق بداند.از طمع دوری کند به نحوی که برای ثروت اندوزی خود سقف قائل باشد و سرمایه ی در دست خود را اگر توانایی مدیریت بیش از آن را ندارد در راستای ایجاد پیشرفت در جامعه اسلامی به گروه ها و تشکل های متخصص و متعهد کارآفرین بسپارد⁶; که این چرخه به تولید کارآفرین⁷ خلاق منتهی می شود. با بازخور مثبت ایجاد شده از این سیستم، رشد نمایی در پرورش کارآفرینان خلاق مسلمان و تقویت موتور محرکه ی سیستم مذکور،امری بدیهی است

از این جهت موضوع این مقاله حائز اهمیت است که رفتار بسیاری از سیاستمداران و خواص جامعه ی ما همسو و یا نزدیک به دیدگاه  سرمایه داری است. از این رو سعی کرده ایم برای برون رفت از معضلات و ابهامات حل نشده در سرمایه داری، مدلی ارائه کنیم که امیدواریم جایگزین روش امتحان شده و شکست خورده ی آنها باشد. ناگفته نماند در بخش دوم مقاله سعی می شود با روشی  تحلیلی و علمی، مزایا و معایب روش توسعه ی کارآفرینانه که توسط دولت با پرداخت وام برای طرح های زود بازده انجام شد را برررسی کنیم.

Capitalism.1
Efficiency.2
Productivity.3
Human Capital.4
Joseph schumpeter(1883-1950) .5
Joint venture.6
Entrepreneur.7

علیرضا دهقان