دستوراتی مفید برای ماه های رجب، شعبان و رمضان

مرحوم سید علی قاضی دستوراتی در ماه های رجب، شعبان و رمضان را بیان کرده که دانستن و عمل به آن خالی از لطف نیست.

اصل اين دستور را حضرت آيت الله سيّد محمّدحسين حسيني طهراني، در سال آخر عمر شريف خود در يکي از جلسات براي خواصّ أصحاب خودشان از روي نسخۀ خطّي آية الحقّ مرحوم آية الله حاج ميزا علي قاضي طباطبائي بيان فرموده، به عمل و مداومت آن تأکيد نمودند و مخصوصاً به طلّابي که با حضرتش مأنوس بودند، أمر کردند آنرا در دفتر خود ثبت نمايند: «هان اي برادران عزيز و گراميم – که خداي شما را در طاعت خود موفّق بدارد – آگاه باشيد! متوجه و هشيار باشيد که ما در قرقگاه داخل شده ايم و همانگونه که در زمينهاي حرم بايد از محرّمات اجتناب نمود و ارتکاب يک سلسله اعمالي که در حرم جرم نيست در آنجا جرم محسوب مي شود، در اين ماهها هم که قرقگاه زماني محسوب مي شود چنين است و بايد با هشياري و مواظبت در آن وارد شد، و به همان نحو که در قرقگاه مکاني که حرم است، انسان به کعبه نزديک مي شود، در اين ماهها هم که قرقگاه زماني است، انسان به مقام قرب خداوند مي رسد. پس چقدر نعمتهاي پروردگار بر ما بزرگ و تمام است؟! و او هرگونه نعمتي را بر ما تمام نموده است؟

پس حال که چنين است، قبل از هر چيز آنچه که بر ما واجب و لازم است، توبه ايست که داراي شرايط لازمه و نمازهاي معلومه است (مقصود همان دستور توبه ايست که رسول خدا صلي الله عليهِ وَ اله و سلم در ماه ذوالقعدة الحرام داده اند و در کتب ادعيه مثل «مفاتيح الجنان» آمده و چهار رکعت نماز دارد

و پس از توبه، واجب ترين چيز بر ما پرهيز از گناهان صغيره و کبيره است تا جائيکه توان و قدرت و استطاعت داريم!.»

«پس (اي برادران عزير) دستور توبه را در شب جمعۀ اول ماه (رجب) يا روز جمعه؛ و يا روز يکشنبۀ آن، انجام داده نماز توبه را بخوانيد؛ سپس آنها را در روز يکشنبۀ دوّم همان ماه تکرار و اعاده نمائيد.

سپس ملتزم شويد به مراقبه، چه مراقبۀ صغري (باز داشتن نفس از آنچه که خداوند بدان راضي نيست) و چه مراقبۀ کبري (نگاه داشتن دل از آنچه محبوب نمي پسندد).

و نيز خود را وادار به محاسبه (حساب کشيدن از نفس) و معاتبه (سرزنش نمودن در صورت لغزش) و معاقبه (تنبيه نمودن نفس در صورت ارتکاب خلاف) به آن چيزي که شايسته و سزاوار است نمائيد.

پس براستي هر کسي که در صدد متذکر شدن به ذکر حقّ و در مقام خشيت از ذات اقدس حضرت حقّ متعال بوده باشد مي تواند از راه مراقبه و محاسبه و معاتبه و معاقبه متذکر گردد!.»

«پس از اين مرحله، با دلهاي خود بخداوند رو آورده، بيماريهاي گناهانتان را معالجه و مداوا نمائيد و بوسيلۀ استغفار، بزرگي و سنگيني عيوب خود را کاهش دهيد.

و بپرهيزيد از اينکه حريم الهي را بشکنيد و پرده هاي حجاب را بالا زده حرمت حرم را هتک نمائيد!

زيرا براستي چنين شخصي در نظام تکوين بي آبرو و مهتوک است گرچه خداوند کريم از روي کرمش، بحسب ظاهر آبروي او را حفظ نمايد؛ و همين جزاي اوست و نيازي به مجازات پروردگار ندارد!.

و اما دستورالعمل اين سه ماه:

1- بر شما باد به اينکه نمازهاي فريضۀ خود را با نوافل آن که مجموعاً پنجاه و يک رکعت5 است، در بهترين اوقاتشان انجام دهيد؛ و اگر نتوانستيد چهل و چهار رکعت6* آنرا بجا بياوريد.

چنانچه باز هم شواغل دنيا شما را بازداشت، حتماً نافلۀ ظهر را که به او «صلوة أوّابين» مي گويند، انجام بدهيد.

و نماز ظهر را هم در وقت فضيلت انجام دهيد که در قرآن بدان تأکيد شده و مراد از صلوة وُسطي» همان نماز ظهر است.

2- و امّا در مورد نافلۀ شب بخصوص بايد بدانيد که: انجام دادن آن در نظر مؤمنين و سالکان حضرت معبود از واجبات است و هيچ چاره اي جز أتيان آن نيست! و تعجّب است از کساني که قصد رسيدن به مرتبه اي از مراتب کمال را داشته ولي به قيام شب و انجام نوافل آن بي توجّه هستند!.

و ما هيچگاه نديده و نشنيده ايم که احدي به يک مرحله و مرتبه اي از کمال راه يافته باشد مگر بواسطۀ برپاداري نماز شب!.»

3- بر شما باد به قرائت قرآن کريم در نافله هاي شب که انسان را حرکت داده، سير او را سريع مي نمايد و براي او بسيار مفيد است. تغنّي به قرآن، انسان را بخدا نزديک مي کند! بخلاف غناي محرم که آدمي را به لهو مي کشاند. پس تا مي توانيد در شبها قرائت قرآن کنيد، چرا که قرائت قرآن شراب مؤمنين است.

4- بر شما باد اينکه: به انجام دادن اوراد و أذکاري که هر يک از شما بعنوان دستور در دست داريد، ملتزم و متعهد باشيد!.

و بر شما باد به مداومت سجدۀ يونسيّه و گفتن ذکر يونسيّه: «لا إلهَ إلا أنتَ سُبحانکَ إني کُنْتُ مِن الظالمين7» در سجده از پانصد تا هزار مرتبه.»

5- بر شما باد به زيارت مشهد اعظم، که مراد همان حرم مطهر اميرالمؤمنين و قبر نوراني آن بزرگوار است. و نيز ساير مشاهد مشرفۀ اهل البيت عليْهم السلام و مساجد معظمه مانند: مسجد الحرام، مسجد النبي، مسجد کوفه، مسجد سهله و بطور کلي هر مسجدي از مساجد! زيرا مؤمن در مسجد، همانند ماهي است در آب دريا!.

6- و هيچگاه پس از نمازهاي واجب خود، تسبيحات حضرت صديقه صلَوات الله عليها را ترک ننمائيد، زيرا اين تسبيحات، يکي از انواع «ذکر کبير» شمرده شده است.»

7- يکي از وظائف مهم و لازم براي سالک إلي الله، دعا براي فرج8* حضرت حجّت صلوات الله عليه در قنوت «وَتْر» است. بلکه بايد در هر روز و در همۀ اوقات و همۀ دعاها، براي فرج آن بزرگوار دعا نمود.

8- و يکي ديگر از وظائف لازم و مهم، قرائت زيارت جامعه، معروف به «جامعۀ کبيره» در روز جمعه است.

9- لازم است که قرائت قرآن حتماً کمتر از يک جزء نباشد.»

10- تا مي توانيد بسيار به ديدار و زيارت برادران نيکوکار خود بشتابيد، چرا که براستي آنها برادراني هستند واقعي که در تمام مسير، همراه انسانند و با رفاقت خويش، آدمي را از کريوه هاي نفس و تنگناها و عقبات آن عبور مي دهند!.

11- به زيارت اهل قبور ملتزم باشيد ولي نه بصورت مداوم و همه روزه (مثلاً در هفته، يک روز انجام بگيرد) و نبايد زيارت قبور در شب واقع گردد.

ما را با دنيا چه کار؟! براستي دنيا ما را فريب داده، به پستي و ذلّت کشانيد! ما را از مقام عزت و رفعت پائين آورد! و دنيا پست تر از آنست که براي ما هدف قرار گيرد! پس آن را براي اهل دنيا واگذاريد!!.

پس به به! خوشا بحال آن مرداني که بدنهاي آنان در اين عالم خاکي است ولي قلوبشان در عالم لاهوت، يعني در عالم احديت و واحديّت و عزّ پروردگار در پرواز مي باشد!.

و اين افراد، اگر چه از نظر تعداد بسيار کم هستند وليکن از نظر قوّت و مدد و از جهت واقعيت و اصالت و حقيقت داراي اکثريت مي باشند.

من مي گويم آنچه را که شما مي شنويد و از ذات اقدس حضرت حق طلب مغفرت مي نمايم.» (1357 ه ق)

این دستوراتی است که مرحوم قاضی به شاگردان خود داده است ، و رفقا این دستورات را در این سه ماه انجام می دهند؛ البته این اعمال را در حد امکان ، هر کسی که نمی تواند هر روز را روزه بگیرد حتی الامکان 5 روز از رجب و 10 روز از شعبان را بگیرد، خلاصه بحسب ملاحظه مزاج و قوه و حال و استعداد بگیرد.

و قراءة القرآن در شب علی حد قدرة .

اگر می توانی نخواب و اگر کسی نمی تواند همه شب را نخوابد ؟ صب باشد ، صب یعنی جگر سوخته، بیدار خوابی کند، شب زود بخوابد و سعی کند بیدار خواب کند طوری که بدن استراحت خود را بگیرد.

مرحوم قاضی اول شب می خوابیدند بعد نماز می خواندند و بعد می خوابیدند و باز نماز می خواندند، همینطور تا دو ساعت به اذان که دیگر نمی خوابیدند، مرحوم آخوند 3 ساعت به اذان صبح بیدار بودند، اگر نافله شب را بجا نیاورید فائده ندارد و عرفان معنی ندارد.

عرفان به عمل است نه به گفتن!
اللهم صل علی محمد و علی محمد