آرشیو نسخه های rss پیوندها تماس با ما درباره ما
مفیدنیوز
اَللّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَعَلى آبائِهِ في هذِهِ السّاعَةِ وَفي كُلِّ ساعَةٍ وَلِيّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَليلاً وَعَيْناً حَتّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فيها طَويلا                                                                           
صفحه اصلی | سیاسی | اجتماعی | فضای مجازی | اقتصادی | فرهنگ و هنر | معارف اسلامی | حماسه و مقاوت | ورزشی | بین الملل | علم و فناوری | تاریخ جمعه ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ rss
نسخه چاپی ارسال
دفتر مقام معظم رهبری
پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله نوری همدانی
پایگاه اطلاع رسانی آثار حضرت آیت الله مصباح یزدی
سایت اینترنتی حجه الاسلام والمسلمین جاودان
استاد قاسمیان
حجت الاسلام آقاتهرانی
پاتوق كتاب
شناخت رهبری
عصر شیعه
پایگاه وبلاگ نویسان ارزشی
صدای شیعه
عمارنامه
شبکه خبری قم
روش‌های هم‌افزائی دانشجویان مذهبی در دانشگاه

روش‌های هم‌افزائی دانشجویان مذهبی در دانشگاه


محمدصادق شهبازی


با بچه‌های دوره‌ای از یک دانشکدة دانشگاه تهران جلسه‌ای بر سر نگرانی‌شان برای خراب شدن رفقای مذهبی در دانشگاه داشتیم؛ به جای پاسخ به این نگاه انفعالی، بحث به چگونگی غالب شدن بچه‌ها در دوره خودشان کشیده شد.

حلقه‌ی بسته‌ای که تکرار می‌شود …

از مهم‌ترین اشکالات نسل ما سکوت و عدم ارتباط جدی بین خود ما با هم و بین ما با دیگران است. بسیار دیده می‌شود در مواجهه با دیگران بچه‌های ما حالت در خود پیدا کرده و درگیر بحث‌ها نمی‌شوند. علاوه بر این چون طرف مقابل بسیار فعال عمل می‌کند و با وجود تعداد اندک در همه جا به نوعی جو را در دست می‌گیرد و اساساً نوع تفکر و عمل آن‌ها به صورتی است که با یک انکشاف و پرده‌دری و انجام کارهای خلاف عرف و اخلاق همراه است، دیده می‌شود. احساس در اقلیت قرار گرفتن و «خود که‌تربینی» به تعبیر روان شناسی و به مزاح بچه‌ها «خود خرتر بینی» بازتولید می‌شود و در خود بودن بچه‌ها افزوده می‌شود، این احساس اقلیت بودن و «خودمنفوربینی» در جوهایی که با مذهبی‌های از نظر سیاسی مشکل پیدا کرده، مواجهه شکل می‌گیرد، دو چندان می‌شود. بچه‌ها منزوی و منزوی‌تر می‌شوند و فضای دوره‌ها بدتر می‌شود، و بچه‌های شهرستانی هم بیش از همه تحت تأثیر تهرانی‌ها واقع می‌شوند و احساس محرومیت نسبی آن‌ها را به کج‌رفتاری برای دست‌یابی به منزلت در میان این افراد و یا بعضاً پیشی گرفتن آن‌ها می‌کشاند و این حلقة معیوب گسترش می‌یابد. در نهایت این جماعت منزوی در مسجد و نمازخانه و یا تعداد قلیلی از آن‌ها در زنگ‌های تفریح در دفتر بسیج و بقیة تشکل‌های انقلابی همدیگر را می‌یابند.

مشکل از کجاست؟

مشکل از کجاست؟ جبهه‌ی حق هر وقت شکست می‌خورد خودش مشکل داشته، وگرنه وعده‌ی پیروزی و یاری خدا که قطعی است.

«وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنینَ (۱۳۹ آل عمران) و سست نشوید! و غمگین نگردید! و شما برترید اگر ایمان داشته باشید! ً وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزیزٌ (۴۰ الحج) خداوند هر کس که خدا را یاری کند نصرت می‌کند.

وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی لا یُشْرِکُونَ بی شَیْئاً وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ (۵۵ النور) خداوند به کسانی از شما که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام دادهاند وعده میدهد که قطعاً آنان را حکمران روی زمین خواهد کرد، همان گونه که به پیشینیان آن‌ها خلافت روی زمین را بخشید و دین و آیینی را که برای آنان پسندیده، پابرجا و ریشهدار خواهد ساخت و ترسشان را به امنیّت و آرامش مبدّل می‌کند، آن چنان که تنها مرا می‌پرستند و چیزی را شریک من نخواهند ساخت. و کسانی که پس از آن کافر شوند، آن‌ها فاسقانند.»

اصلا همه‌ی کار تشکیلاتی همین هنر آیه‌ی معروف «قالَ الَّذینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرینَ (۲۴۹ البقره)» است یعنی مدیریت پیروزی اقلیت بر اکثریت.

این که بچه‌های حزب الله لبنان این قدر محکم ایستاده‌اند و همه کار می‌کنند از تبلیغات مستقیم مذهبی تا تبلیغات موسیقایی و رسانه‌های تصویری تا مساجد و … همه‌اش برای همین است، چند هزار نفر آدم درک کرده‌اند اقلیتند و باید جبهه‌ی اکثریت را مدیریت کنند، همه‌ی ابزارها را به دست گرفته‌اند تا به مقصد برسند.

ارتباطات چهره به چهره، مدیریت رویت پذیری، ما اکثریتیم

واقعیت این است که در یک دانشکده و یک ورودی خاص، مهم‌ترین مدل تأثیرگذاری برای بچه‌ها از ارتباطات چهره به چهره و دیده شدن بچه‌ها شکل می‌گیرد. حال چه باید کرد؟ باید برای بچه‌ها تبیین کرد که اقلیت نیستند.

کل فعالان دانشجویی طبق آمار رسمی حتی در دوره‌ی دوم خرداد از هفت درصد یا دو درصد تجاوز نکرده است. جریان معاند و جریان انقلاب در یک شرایط نسبی کم تعداد و برابر که حتی بسیاری اوقات، جریان انقلاب کم‌تر از جریان معاند و هنجارشکن نبوده است، مشغول فعالیت بوده‌اند. اما بیش از ۹۰ درصد تحت تأثیر جو و فضاسازی هستند. هر کس جو را در دست بگیرد، بقیه را به سمت خود هدایت می‌کند. ما می‌توانیم و اساساً وظیفه داریم این دور باطل را بر هم بزنیم. هر کس در این فضا بیشتر کار کند و بتواند طرف مقابل را منزوی کند، پیروز میدان است. مسئله‌ی اول فهماندن به این بچه‌هاست که کم نیستند، اقلیت هم نیستند و با ایجاد انگیزش این بچه‌ها را به راه انداخت.

اول خود بچه‌ها

ضرورت دارد این بچه‌ها خود یک هسته‌ی مرتبط و همان تعریفی که آقا در کتاب «شش گفتار در باب ولایت» از امت ارائه می‌دهند؛ یعنی مجموعه‌ی منسجمی که در ارتباط وثیق با یکدیگر باشند و جبهه بندی جدی با جبهه‌ی غیر باطل داشته باشند و بر اساس یک هدف مشخص شده به وسیله‌ی رهبری دینی منسجم عمل کنند و در خود هم نباشند. یعنی ضرورت دارد، هسته‌ی مرکزی خود بچه‌ها با یکدیگر ارتباط وثیق و جدی داشته باشند.

اخوت بین بچه‌های این هسته در قالب ارتباط با یکدیگر، امر به معرف و نهی از منکر درونی، کمک به مسائل یکدیگر، و بالا بردن صمیمیت و اخوت درونی در قالب نزدیک کردن کارها حتی کارهای درسی، تفریحات، کارهای عبادی، عقدهای اخوت و قرارهای دسته جمعی برای خودسازی مثل تجربه‌ی گروه ابوذر و… می‌تواند صورت بگیرد.

در فضای مجازی هم با ارتباط دادن این هسته با هم، و صد البته این صمیمیت و ارتباط وقتی جدی‌تر می‌شود که فعالیت و قیام لله در این میانه صور بگیرد. همین با هم بودن هم به این جماعت روحیه می‌دهد هم از دل آن برنامه ریزی جدی در می‌آید. به تعبیر رهبری «تشکیلات، یکی از فرایض هر گروه مردمی است که یک هدفی را دنبال می‌کنند. تشکیلات یعنی نظم، یعنی تقسیم وظایف، یعنی ارتباط و اتصال، و زنجیره‌ای کار کردن؛ این معنای تشکیلات است. این چیزی است که نه فقط بد نیست، بلکه یک چیز خوب و بلکه یک چیز ضروری است. هیچ کاری در دنیا بدون تشکیلات پیش نمی‌رود؛ انقلاب اسلامی ایران هم بدون تشکیلات پیش نرفت و پیروز نشد.»( ۲۷/۱۱/۶۰)

این هسته‌ها باید سریع شکل بگیرد، قبل از این که این بجه ها در این فضای انزوا همدیگر را بیابند، باید از همان جلسات ورودی به وسیله‌ی سال بالایی‌ها چک شوند، اقلیتی از بچه‌های فعال هستند که از طریق ارتباط با بچه‌های حزب اللهی مدارسی که بیشتری قبولی‌های دانشگاه‌ها را دارند، حتی تلاش می‌کنند، قبل از آغاز دانشگاه هر سال حزب اللهی‌ها را پیدا کنند و با آن‌ها ارتباط بگیرند.

تقدم رتبی و نه زمانی ساختن بچه‌ها

اما «در خود بودن» این جماعت سودی ندارد، یعنی در این فضای انزوا تنها اتفاقی که می‌افتد یک سری آدم خوب منزوی داریم که ارتباط این‌ها هم تحت تأثیر این شرایط متزلزل می‌شود.

نحنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُم بالحقِ إِنهَّمْ فِتْیَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمْ وَ زِدْنَاهُمْ هُدًی(۱۳) وَ رَبَطْنَا عَلیَ قُلُوبِهِمْ إِذْ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ لَن نَّدْعُوَاْ مِن دُونِهِ إِلَاهًا لَّقَدْ قُلْنَا إِذًا شَطَطًا(۱۴ الکهف) ما داستان آنان را به حق برای تو بازگو می‌کنیم آن‌ها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند، و ما بر هدایتشان افزودیم. (۱۳) و دل‌هایشان را محکم ساختیم در آن موقع که قیام کردند و گفتند: «پروردگار ما، پروردگار آسمان‌ها و زمین است هرگز غیر او معبودی را نمی‌خوانیم که اگر چنین کنیم، سخنی به گزاف گفته‌ایم.»

این قیام لله و فعالیت و کار کردن است که این بچه‌ها را با همدیگر وصل می‌کند. إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا (۹۶ مریم) مسلّماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، خداوند رحمان محبّتی برای آنان در دل‌ها قرار می‌دهد! جمع شدن این جماعت نسبت به اثرگذاری روی بقیه تقدم رتبی دارد نه زمانی. به تعبیر آقا «طبیعی است که اساس کار، تشکیلات است. شکی نیست که تا تشکیلاتی نباشد، هیچ چیزی بر اساس آن نمی‌شود بنا کرد؛ لیکن در ایجاد تشکیلات نباید خیلی معطل ماند.» (۴/۱۱/۷۱)

خدا با ماست…

این بچه‌ها باید چند کار اساسی صورت بدهند. هم باید روابط عمومی خود را به صورت جدی تنظیم کنند، هم باید رویت پذیری خویش را به گونه‌ای مدیریت کنند، که دیده شوند.

باید برای این بچه‌ها تبیین کرد که وظیفه دارند علنی از حق دفاع کنند و امر به معروف و نهی از منکر در معنای وسیع دعوت به خوبی‌ها داشته باشند. این بچه‌ها باید درک کنند که برای این کار به اندازه‌ی حفظ خودشان مسئولند و اساساً صلاح و اصلاح از هم جدا نیست. کسی که اصلاح نمی‌کند آدم صالحی نیست و آدم صالحی هم نیست و صلاح انسان را به اصلاح می‌کشاند. یاری پیامبر و رهبر دینی که در قرآن و روایاتست به انجام همین کارها و حفظ گسترش دادن امت اسلامی و جبهه‌ی مؤمنین است.

« قالَ اللَّهُ إِنِّی مَعَکُمْ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ وَ آتَیْتُمُ الزَّکاةَ وَ آمَنْتُمْ بِرُسُلی وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ وَ أَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَأُکَفِّرَنَّ عَنْکُمْ سَیِّئاتِکُمْ وَ لَأُدْخِلَنَّکُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تحت‌ها الْأَنْهارُ فَمَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبیلِ (۱۲ المائده) خداوند (به آن‌ها) گفت: «من با شما هستم! اگر نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و به رسولان من ایمان بیاورید و آن‌ها را یاری کنید، و به خدا قرض الحسن بدهید [در راه او، به نیازمندان کمک کنید]، گناهان شما را میپوشانم [می‌بخشم] و شما را در باغ‌هایی از بهشت، که نهرها از زیر درختانش جاری است، وارد می‌کنم. اما هر کس از شما بعد از این کافر شود، از راه راست منحرف گردیده است.»

هم ارتباط عمومی هم تلاش برای دیده شدن

هم ارتباط عمومی مهم است و رفاقت داشتن با آدم‌های مختلف و اجازه ندادن که جمع متشکل مؤمنین با هم چه در بود چه در نمود بیرونی تبدیل به جمع آدم‌های در خودی شود که دنبال خوب بودن خودشان هستند و بقیه را آدم حساب نمی‌کنند، و نیز این که آدم‌های منزوی هستند. یکی از اساتید اخلاق در جمعی دانشجویی می‌گفت اگر دست بقیه را نگیری هی دور خودتان بچرخید آخرش می‌زنید به دیوار و منحرف می‌شوید. حالا هی من را دعوت کنید این جا برای شما از خدا و پیغمبر بگویم، بقیه را ول‌کنید، به جایی نمی‌رسید!

هم دیده شدن مهم است، باید بچه‌ها دیده شوند و محل رجوع باشند. یک بخشی‌اش با همین رفاقت و اخلاق خوب و این‌ها تأمین می‌شود. یکی از بچه‌های بسیج دانشکده‌ی حقوق دانشگاه تهران دهه‌ی هفتاد بود، این آدم هم آدم منطقی و اهل بحثی بود هم روابط عمومی خوبی داشت، کار به این جا کشیده بود، حتی دخترهای انجمن اسلامی برای تحقیق و مشورت ازدواج سراغ این بنده‌ی خدا می‌آمدند چون معتمدترین آدم دوره بود.

موقعی قبل از انقلاب از بچه‌های دوره شهید چمران که طبیعتاً اکثراً هم لاابالی و حداقل غیر مذهبی بودند رای گیری کرده بودند، بهترین دوست شما کیست گفته بودند شهید چمران! یک بخشی‌اش هم با انجام یک سری کارهاست. محل رجوع بودن و دیده شدن از لحاظ درسی، محل راز آدم‌ها حساب شدن، مرجع حل مشکلات به شمار آمدن و… یک مسئله‌ی جدی است.

این که حتی خیلی از این آدم‌های چپ کرده به شهدا مهر می‌ورزند می‌پرسید دلیلش چیست؟ اشاره می‌کنند به نگاهشان به رفقای خودشان که هر جا مشکل داشتند به این‌ها رجوع می‌کردند و… به همین روحیه بر می‌گردد. دانشکده‌ی علوم اجتماعی تهران یک استاد بود که سر لیبرال‌ها بود، در بدترین نشریه‌های حتی نهیلیستی حتی در ارغنون مطلب می‌داد. بچه‌ها سر کلاس به او گفته بودند الآن بسیج برای جانبازان جلسه گذاشته، کلاس را تعطیل کرده بود، درخواست کرده بود بیاید روی سن گفته بود: همه‌ی ماها در این مملکت پفیوزی کردیم الا این شهدا. خب یک چیزی این آدم را جذب کرده بخش عمده‌اش همین چیزهاست.

مرجعیت علمی، حلقه‌های درس‌خوانی جمعی

قطعاً این محل رجوع به روند درسی و قوی بودن درسی هم یک اثر مهم دارد. سال بالایی‌ها هم این جا خیلی می‌توانند کمک کنند. این حلقه‌های چند نفرۀ حزب اللهی هر دوره را برای تقویت درسی‌شان به ویژه در رشته‌های فنی و علوم پایه، و در بقیه‌ی رشته‌ها هم با جزوه دادن و … یک عده این جا از آن و بام می‌افتند، می‌گویند برای این که دیده بشویم و تأثیر بگذاریم، کلا باید درسمان را قوی کنیم می‌زنند بروند تی ای (Teacher Assistant) بشوند، بعد یک آدم عادی می‌شوند که مثلاً درسش خوب است از کارهای انقلابی هم باز می‌مانند. یکی از محورهای ارتباط گیری با دیگران همین درس خواندن هم هست، بچه‌های هسته‌ی اصلی ما باید از راه‌های مختلفی برای جمع کردن و ارتباط داشتن با این آدم‌ها استفاده کنند. یکی‌اش همین دعوت به درس خواندن‌های با هم است.



نام(اختیاری):
ایمیل(اختیاری):
عدد مقابل را در کادر وارد کنید:
متن:

کانال تلگرام مفیدنیوز
کلیه حقوق محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع ميباشد.