شرايط حساس است اشتباه ممنوع!

«اشتباه» در هر سطحي از رفتار انسان چه به عنوان شخصيت حقيقي و يا در قامت يك شخصيت حقوقي امري اجتناب ناپذير است.
البته ناگفته پيداست كه جوازي براي اشتباه كردن وجود ندارد. در ميدان سياست و ديپلماسي نيز تابلوي «اشتباه ممنوع»! حساس ترين علامت هشداردهنده است، چرا كه گاهي جبران يك اشتباه امكان پذير نيست.
اما علي رغم اين حساسيت پهنه پرخطر سياست هم از مسئله اشتباه مستثني نيست و بعضاً سياستمداران و ديپلمات هاي خبره دچار اشتباه مي شوند.
آنچه كه در عرف سياسي و ديپلماسي بدتر از اشتباه است آن كه يك اشتباه با اشتباهات ديگر تداوم پيدا كند.

اين نوشته نه قصد آن دارد كه مقدمات را به درازا بكشاند و نه اصرار و پافشاري داشت كه اين سطور را قلمي نمايد. آنچه كه باعث شد يادداشت پيش روي نوشته شود تكرار توجيهاتي است كه به دور از استدلال- و تنها در نماي توجيه- بر محور يك اشتباه مي چرخد و بيرون از چارچوب دليل و منطق در صدد است با ظاهرسازي بر عمل اشتباه آلود، لباس صواب بپوشاند.

ماجرا برمي گردد به ديدار آقاي علي اكبر صالحي وزير امور خارجه كشورمان با شيخ خالد بن احمد بن محمد آل خليفه وزير امور خارجه بحرين كه در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك انجام شد. اين ديدار در 4 مهرماه صورت گرفته است اما در كمتر از دو هفته گذشته چند بار درباره اين ديدار از سوي مسئولان وزارت خارجه و شخص وزير محترم خارجه اظهارنظرهايي بيان شده كه با توجه به حواشي پيراموني آن قابل تأمل است.

آقاي صالحي ابتدا در 13 مهرماه كه متن اظهارات ايشان از سوي اداره كل اطلاعات و مطبوعات وزارت خارجه منتشر شده و حتي در پايگاه اطلاع رساني دولت نيز بازنشر شده است در پاسخ به سؤالي در خصوص ديدار و گفت و گو با وزير خارجه بحرين در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل مي گويد: «اين ديدار بنا به درخواست وزير خارجه بحرين صورت گرفت» و سپس مي افزايد: «در اين ملاقات ضمن تاكيد بر مواضع جمهوري اسلامي ايران در دفاع از حقوق مسلم و مشروع مسلمانان نگراني هاي خود را از تحولات بحرين و اقدامات انجام گرفته در آن كشور و وضعيت اسفبار حاصله به وي منتقل كرده و تاكيد شد كه بايد مطالبات و خواسته هاي بحق مردم بحرين هر چه سريع تر تامين شود.»

در همين راستا يك بار ديگر آقاي صالحي وزير محترم امور خارجه در پنج شنبه شب گذشته -15 مهر- در حاشيه جلسه هيئت دولت در گفت و گو با خبرنگاران درباره ديدارش با وزير امور خارجه بحرين اظهار مي دارد: «اصلاً مأموريت وزارت خارجه اين است كه در عرصه بين المللي به گونه اي عمل كند كه هم مصلحت ملي و هم مصالح امت اسلامي را بتواند به خوبي تامين كند.»

آقاي صالحي سپس اضافه مي كند: «اگر ما اقدامي هم مي كنيم، در چارچوبي اين عمل را انجام مي دهيم و اينگونه نيست كه وزارت خارجه سرخود بخواهد كاري انجام دهد، چون قرار نيست جزئيات مسايل گفته شود ما اين را به برداشت خود مردم واگذار مي كنيم» نكته اي كه در اين گفت وگو با خبرنگاران وجود دارد اين است كه وزير محترم امور خارجه كشورمان يكبار ديگر تصريح مي كند كه طرف بحريني درخواست ملاقات كرده بود و توضيح مي دهد: «از اين جهت ملاقات بسيار خوب بود و نظرات جمهوري اسلامي در آن ملاقات به صورت صريح مطرح شد و ما الان سفارت مان آنجا و سفارت آنها در اينجا داير است.»

و بالاخره اينكه آقاي صالحي تأكيد مي كند: «وزارت خارجه تنها وزارت خانه اي است كه مي تواند با دشمن هم تماس بگيرد.»
گفتني است كه در همين خط، سخنگوي وزارت امور خارجه نيز درباره ديدار آقاي صالحي با وزير خارجه بحرين توضيحاتي داده اند. اما درباره اين توضيحات گفتني هايي هست كه با توجه به گنجايش اين ستون به برخي از آنها اشاره مي شود:

1- آقاي صالحي 2 بار در توضيح ديدار خود با وزير خارجه بحرين تصريح كرده اند كه اين ديدار به درخواست طرف بحريني بوده است. اكنون سؤال اينجاست كه مگر صرف هر درخواستي براي مذاكره و گفت وگو مي تواند به اين نتيجه منتهي شود كه حتماً بايد آن ديدار و گفت و گو انجام پذيرد؟
آنچه كه مهم است توجه به شرايط زماني و تحليل دقيق و عميق تحولات منطقه اي است و بدون ترديد آقاي صالحي به عنوان وزير خارجه نظام جمهوري اسلامي بهتر از هر كارشناس و ديپلماتي مي دانند كه رژيم آل خليفه در پي موج مواج بيداري اسلامي در سراشيبي سقوط است و خيزش اسلامي مردم بحرين نيز مانند ساير ملت هاي مسلمان منطقه الهام گرفته از الگوي انقلاب اسلامي در ايران است.
از همين روي درخواست وزير خارجه رژيم آل خليفه براي ملاقات با وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در اين شرايط زماني خود گوياي آن است كه رژيم مستبد و ديكتاتور آل خليفه براي فريب افكار عمومي مردم بحرين به اين ملاقات نياز داشته است. چرا كه امروز در صحنه معادلات منطقه خاورميانه دوست و دشمن به اقتدار و ثبات و موقعيت ممتاز و مؤثر جمهوري اسلامي ايران اذعان دارند.

2- متأسفانه هر چند آقاي صالحي تأكيد دارند كه آن ديدار به درخواست طرف بحريني بوده است- كه قطعاً به گفته ايشان همين طور است- اما وزير خارجه بحرين چند روز پس از آن ديدار در گفت وگو با روزنامه الشرق الاوسط در پاسخ به اين پرسش كه كدام طرف خواستار برگزاري ملاقات شده است ادعا مي كند: «ما در اجلاس گفت وگوي آسيايي ديدار داشتيم و صحبت كرديم و توافق كرديم ديداري داشته باشيم و از طريق نمايندگي هاي دائم ترتيب اين ملاقات داده شد، من از ايشان درخواست نكردم و ايشان نيز از من درخواست نكرد».
نكته اي كه در اينجا وجود دارد اين است كه متاسفانه وزيرخارجه بحرين در گفت وگو با الشرق الاوسط از آن ديدار ابزار رضايت كرده و تنها از نبود سفراي سفارتخانه هاي دو طرف اظهار ناراحتي مي كند و وقيحانه مي گويد: «تصاوير اين ديدار براي مردم بحرين و ايران آثار مثبتي در جهت آرامش امور در همه جا خواهد داشت.»

3- گفت و گوي وزير خارجه بحرين با الشرق الاوسط كه مواضعي خصمانه با جمهوري اسلامي دارد از يكطرف و بازتاب خبر ديدار آقاي صالحي با شيخ خالد بن احمد بن محمد آل خليفه از طرف ديگر نشان مي دهد كه آن ديدار يك ديدار كاملا عادي بوده و حتي متاسفانه عكس هاي منتشره از آن ديدار بيانگر آن است كه يك ديدار صميمي ميان طرف ايراني و بحريني انجام شده است. در حالي كه انتظار مي رفت اگر به گفته آقاي صالحي «نگراني ها» از تحولات بحرين و خواسته هاي بحق مردم اين كشور مسلمان در اين ديدار انتقال داده شده است عملا اين ديدار، ديداري باشد كه وزير خارجه بحرين به چالش كشيده شود و از وي درباره رفتار سركوب گرايانه رژيم آل خليفه توضيح بخواهند.

4- درست است كه دو كشور در شرايط كنوني سفير ندارند اما اين توجيه مناسبي نيست تا تذكر به رژيم آل خليفه و انتقال خواسته بحق مردم بحرين از طريق يك ديدار كاملا عادي و با خوش و بش انجام شود. بلكه همچنانكه آقاي صالحي تاكيد كرده اند دو كشور سفارتخانه هايشان داير است و بهتر بود از اين طريق اقدام مي شد.

5- ادامه اقدامات جنايت كارانه رژيم آل خليفه طي چند روز اخير عليه مردم مظلوم بحرين و شدت يافتن موج سركوب ها بر ضد ملت مسلمان بحرين نشان مي دهد كه ديدار آقاي صالحي با وزير خارجه بحرين و خوش بيني نسبت به اينكه رژيم آل خليفه اصلاح مي شود كاملا اشتباه بوده است. همين پنج شنبه گذشته بود كه رژيم آل خليفه يك جوان 16 ساله را به ضرب گلوله به شهادت رساند و روز بعد از آن به عزاداراني كه در مراسم خاك سپاري شركت كرده بودند ناجوانمردانه و گستاخانه حمله كرده و عده اي را زخمي و جماعتي را هم بازداشت كرد. كار بجايي رسيده است كه حتي وزارت كشور بحرين نيز به يك نهاد نظامي تبديل شده و رسما به بيمارستان ها ابلاغ كرده است كه حق ندارند مجروحان و مردم زخمي را پذيرش كنند!
با اين اوصاف آيا مي توان مانند وزير محترم خارجه كشورمان نسبت به اين ملاقات ابراز خشنودي و اميدواري كرد؟!

6- آقاي صالحي گفته اند ماموريت وزارت خارجه اين است كه هم مصلحت ملي و هم مصالح امت اسلامي را تامين كند؛ سوال اينجاست كه آن ديدار كدام مصلحت ملي و چه مصلحتي در سطح جهان اسلام را دنبال كرده است؟

7-وزير محترم امور خارجه كشورمان تصريح كرده اند كه وزارت خارجه سر خود كاري انجام نمي دهد و در عين حال اظهار داشته اند كه قرار نيست جزئيات تشريح شود اما در اين اتفاق و ديدار پر مسئله، آن چه كه بيش از هر سوالي اهميت دارد اين است كه مشخصا معلوم شود چه كسي يا گروهي اين ديدار را به وزارت خارجه و آقاي صالحي تحميل كرده است؟

8- و بالاخره آنكه آقاي صالحي به درستي تصريح كرده اند كه وزارت خارجه مي تواند با دشمن تماس بگيرد ولي سوالي كه پيش كشيده مي شود اين است كه آيا اين تماس با دشمن بايد به نفع دشمن نيز تمام شود؟ قطعا پاسخ منفي است اما آيا دشمنان از اين ديدار بهره برداري نكرده اند؟
حداقل اين است كه اين ديدار موجب دلخوري انقلابيون مسلمان و مبارز بحريني شده باشد كه تمام نگاه آنها به ايران اسلامي است، البته مواضع راسخ و روشن جمهوري اسلامي امروز براي ملت هاي مسلمان در حمايت قاطع ايران اسلامي از آنان كمترين ابهامي باقي نمي گذارد به عنوان نمونه، 2 اجلاس بين المللي «بيداري اسلامي» و «حمايت از انتفاضه فلسطين» در تهران آنهم به فاصله كوتاهي «نقشه راه» را نشان داد و دشمنان را در منحرف كردن جهت قيام ها و انقلاب ها ناكام گذاشت.

 منبع: کیهان