با آغاز رایگیری در روز 22خرداد 1388 و مشخص شدن شکست احتمالی کاندیداهای اصلاحطلب، نشانههای عدم تمکین آنها به نتیجهی آرای ملت به چشم میخورد. ابتدا سایت قلمنیوز در ساعت 13:11 ظهر خبری با عنوان «پیروزی مهندس موسوی با فاصلهی زیاد قطعی است/ همه برای این پیروزی یک سجدهی شکر بدهکاریم» را در خروجی قرار داد، سپس 21:06 خبر «خاتمی به میرحسین تبریک گفت» منتشر شد. «میرحسین موسوی» هم که طی پیامی از پیروزی خودش در رقابت انتخاباتی خبر دادهبود، ساعت 20:11 دقیقه شب نیز در یک کنفرانس مطبوعاتی با حضور رسانههای خارجی خود را پیروز انتخابات نامید . در ادامه روزشمار فتنهی88، تحولات روز 22 خرداد را پی میگیریم.
جمعه ، 22خرداد 1388:
حضور رهبر انقلاب در پای صندوق رأی
«حضرت آیت
الله خامنه
ای» رهبر معظم انقلاب در ساعات اولیه
ی صبح در پای صندوق سیار شماره
ی 110 انتخابات ریاست جمهوری و مجلس خبرگان رهبری در حسینیّه
ی امام خمینی(ره) حاضر شدند و رأی خود را در صندوق انداختند. ایشان سپس در گفت
وگوی کوتاهی خطاب به مردم همیشه در صحنه
ی کشورمان ابراز امیدواری کردند که مردم مانند همیشه با آرامش، متانت، صبر، حلم، وقار و سکینه روحی خود، تلاش بدخواهان را برای ایجاد تشنج ناکام بگذارند چرا که تشنج به ضرر کشور و آرای مردم است. حضرت آیت
الله خامنه
ای با اشاره به برخی شایعه سازی
ها و نقل و قول
ها از جانب ایشان در روزهای گذشته افزودند: «مردم به این شایعات و دیگر شایعات در خصوص بخش
های مختلف انتخابات، که ساخته
ی انسان
های ناسالم است، توجه نکنند.»
[1]
عارف: نگرانی از سلامت انتخابات بی مورد است
«محمدرضا عارف» معاون اول خاتمی در دوران ریاست جمهوری، پس از انداختن رأی خود به صندوق با تأکید بر سلامت انتخابات افزود: «در مورد سلامت انتخابات نگرانی
هایی بوده اما با هوشیاری مسؤولین این نگرانی
ها رفع شده است. این اظهارنظر عارف در حالی است که اصلاح طلبان برنامه
ریزی
های وسیعی برای زیر سؤال بردن نتیجه
ی انتخابات انجام داده بودند.
[2]
اطلاعیهی سپاه در رد ادعاهای موسوی
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه
ای که بامداد امروز جمعه منتشر کرد، بدون اشاره بهنام موسوی، تأکید نمود که اظهارنظر این نامزد، اتهامی خلاف واقع است. سپاه پاسداران در عین حال از نامزدی که نام وی را اعلام نکرده، خواسته که شواهد،اسناد و مدارک خود مبنی بر دخالت نیرو
های بسیج در انتخابات را «به سرعت و بدون فوتوقت» در اختیار فرماندهان این نیرو قرار دهد.
[3]
پیام میر حسین موسوی خطاب به مردم
«میرحسین موسوی» با صدور بیانیّه
ای با اشاره به پیام
های مردمی مبنی بر نگرانی از سلامت انتخابات، از مردم ایران خواست که اطمینان داشته باشند که کوچک
ترین تنازلی از حق آنان برای برگزاری انتخابات سالم نخواهد داشت.
[4]
اظهارتردید رییس کمیتهی صیانت از آرای موسوی در سلامت انتخابات
«علی اکبر محتشمی
پور»، رییس کمیته
ی صیانت از آرای میرحسین موسوی در گفت
وگویی ادعاکرد که فرمانداری تهران نسبت به نامزدهای ریاست جمهوری بی
طرف نیست.
[5] محتشمی
پور در پاسخ به سؤالی در مورد جایگاه کمیته
ی صیانت از آرا گفت: «مخـالفـت با صیانت ازآرا، مخالفت با انقلاب و امام است. مـخـالفـت بـا رأی مـردم اسـت. کسـانـی کـه مخالفامام هستند می
خواهند هر بلایی بر سـر رأی مـردم بیاورند تا آن
ها نتوانند از آرایخـود صـیانت کنند ولی این را بدانند که ما از حق مردم دفاع می
کنیم و تا پایان رأی
گیری ایـسـتاده
ایم و اجازه نمی
دهیم با آرای مردم بازی کنند.»
[6]
عدم صدور کارت برای معدودی از نمایندگان نامزدها به خاطر نقص مدارک
«کامران دانش
جو»، رییس
ستاد انتخابات کشور در ادامه
ی حضور خود در جمع خبرنگاران در پاسخ به برخی شبهه
ها در خصوص بیرون کردن نماینده
ی برخی کاندیداها از شعب عنوان کرد: «اگر شایعه
ای در این خصوص مطرح می
شود باید علت آن هم بیان شود که به چه علت عذر نماینده
ی کاندیدا از شعبه
ای خواسته شده است. در حوزه
ی فرمانداری تهران، تعداد کارت
هایی که برای نمایندگان کاندیداها صادر شده مشخص است و از تعداد 3153 درخواست ستاد آقای میرحسین موسوی 2918 کارت، از ستاد انتخاباتی احمدی
نژاد از 3331 درخواست 2720 عدد کارت، از ستاد محسن رضایی از 356 درخواست 348 کارت صادر شده اما در خصوص ستاد آقای کروبی بارها سی
دی
های متفاوت و لیست
های گوناگون به فرمانداری ارسال شده که در نهایت از 1000 درخواست آن
ها 722 کارت برای نمایندگان در شعب اخذ رأی در تهران صادر شده است.» وی افزود: «علت صادر نشدن کارت برای برخی از ستاد
ها به واسطه
ی عدم تحویل مدارک و یا ناقص بودن مدارک ارسالی از سوی ستاد
ها بوده است و ما در راستای تسهیل صدور کارت برای نمایندگان کاندیداها از 2 تا 15 خرداد
ماه به آن
ها مهلت دادیم تا اسامی نمایندگان خود در شعب اخذ رأی را در سایت ویژه وارد کنند اما آن
ها وارد نکرده
اند و بعد، درخواست انتقال موضوع به شهرستان
ها مطرح شد که با آن موافقت کردیم اما برخی از کاندیداها مدارک نمایندگان خود را به شیوه
ی درست به ما ارایه نکرده
اند که برای آن
ها کارت صادر نشده است.»
[7]
حضور کاندیداها در شعب اخذ رأی
«محمود احمدی نژاد» کاندیدای دهمین دوره
ی انتخابات ریاست جمهوری صبح روز جمعه در مسجد جامع افسریه حضور پیدا کرد و رأی خود را به صندوق شماره
ی 1926 انداخت. احمدی نژاد را «مسعود زریبافان» و «غلام
حسین الهام» همراهی می
کردند. «مهدی کروبی» هم هنگام انداختن رأی خود در صندوق شماره
ی 66 نیاوران واقع در حسینیّه
ی حصار بوعلی گفت: «نتیجه
ی این انتخابات را پیش بینی نمی
کنم چرا که این مردم هستند که باید پیش بینی کننده
ی نتیجه
ی این انتخابات باشند.» وی به همراه «غلام
حسین کرباسچی» و «جمیله کدیور» برای انداختن رأی خود به صندوق انتخابات حاضر شده بود. «میرحسین موسوی» دیگر کاندیدای دهمین دوره
ی انتخابات ریاست جمهوری به همراه همسر خود در مسجد جامع ارشاد شهر ری آرای خود را به صندوق
های رأی انداختند. به گزارش خبرگزاری
ها وی در سخنان کوتاهی در میان خبرنگاران از حضور همه
ی مردم در پای صندوق
های رأی تشکر کرده و آن را معجزه دانست. موسوی با تأکید بر لزوم حفظ آرای مردم گفت: «من به تمام هوادارانم قول داده
ام که از رأی آن
ها صیانت کنم. پس همه
ی ما تا انتهای رأی گیری بیداریم.»[8] «محسن رضایی» یکی دیگر از چهار نامزد دهمین دوره
ی انتخابات ریاست جمهوری که رأی خود را در صندوق شماره
ی 160 حسینیّه
ی جماران انداخت، پیش بینی کرد انتخابات دو مرحله
ای خواهد شد.
[9]
«علی اکبر محتشمیپور»، رییس کمیتهی صیانت از آرای میرحسین موسوی در گفتوگویی ادعا کرد فرمانداری تهران نسبت به نامزدهای ریاست جمهوری بیطرف نیست.
تاجزاده: پیروزی سبزپوشان بر کفنپوشان
«مصطفی تاج زاده» که به همراه «محسن میردامادی» دبیرکل جبهه
ی مشارکت و تعداد دیگر از اعضای شورای مرکزی این حزب در حوزه
ی رأی
گیری دانشگاه امیرکبیر حضور یافته بود، در گفت
وگو با خبرنگاران افزود: «مشارکت مردمی به نظر گسترده
تر از گذشته است و موج سبز تا اقصی نقاط ایران پیام خود را رسانده است و به همین دلیل امیدوارم که سبز پوشان بر کفن پوشان فایق آیند.»
[10]
شایعه سازی رسانه های سبز مبنی بر اعلام اتمام برگههایرأی در حوزههای انتخاباتی
برخی منابع نزدیک به ستاد موسوی ادعا کردند تعرفه
های اخذ رأی در برخی شعب تمام شده اما مسؤولان در تأمین مجدد تعرفه
های رأی تعلل می
کنند. «قربان بهزادیان نژاد»، رییس ستاد میرحسین موسوی، در این باره گفت: «از ساعت 11 صبح گزارش
های متعددی مبنی بر اتمامتعرفه
ها در برخی حوزه
ها رسیده است امافرمانداری
ها از توزیع مجدد تعرفه
ها خودداری می
کنند.»
[11] این در حالی است که وزارت کشور با اعلام تمام شدن رأی در برخی شهرستان
ها به دلیل حضور پیش بینی نشده و گسترده
ی مردم از اقدام فوری برای تأمین برگه
های مورد نیاز خبر داده است.
کرباسچی مشاور کروبی به موسوی رأی داد
یکی از شگفتی
های انتخابات 22 خرداد، رأی مشاور کروبی به موسوی بود. کرباسچی تا آخرین روزها با کروبی به سفرهای تبلیغی خود مشغول بود، زمانی که وی با کروبی به یکی از شعب اخذ رأی رفته بود در کمال تعجب خبرنگاران و همراهان رأی خود را در صندوق نینداخته و بدون دادن رأی شعبه را ترک کرد. این در حالی است که کرباسچی بعد از ظهر با حضور در دانشگاه امیرکبیر و درمیان دانش
جویان رأی خود را به صندوق انداخت، اما جالب این
که بر خلاف تصورهای قبلی، کرباسچی رأی خود را به نام کروبی در صندوق نیانداخت، بلکه نام میرحسین موسوی در برگه
ی تعرفه
ی رأی کرباسچی نوشته شده بود. جالب
تر این
که کرباسچی از روی عمد رأی خود را به دانش
جویان نشان داده و از آن
ها نیز خواست که به دلیل رأی نیاوردن کروبی به میرحسین موسوی رأی بدهند.
[12]
وزیر کشور: نمایندگان موسوی هیچ مشکلی را مطرح نکردهاند
پس از پایان بازدید وزیر کشور از ستاد انتخابات تهران بزرگ در فرمانداری، شخصی که خود را نماینده
ی میرحسین موسوی معرفی کرد به وزیر کشور مراجعه کرده و اظهار داشت: «وزارت کشور اجازه
ی ورود به نماینده
ی موسوی برای حضور در ستاد انتخابات کشور را نداده است.» محصولی در پاسخ به این شخص گفت: «این که شما می
گویید از قیطریه به نازی
آباد جا به جا شده مربوط به تهران است نه کشور و الان نماینده
ی آقای موسوی که به فرمانداری تهران معرفی شده در آن
جا حضور داشت و من به ایشان عرض کردم که هر گونه اعتراضی دارید، بفرمایید اما وی هیچ گونه اعتراضی نکرد.»
[13]
اعلام پیروزی زود هنگام از جانب سایتهای حامی موسوی
سایت «قلم
نیوز» که از سوی ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی اداره می
شود در اقدامی عجیب در ساعت 13:11 ظهر امروز به نقل از «ابوالفضل فاتح» رییس کمیته
ی اطلاع
رسانی، رسانه و تبلیغات ستاد مهندس موسوی، در خبری با عنوان «پیروزی مهندس موسوی با فاصله
ی زیاد قطعی است/ همه برای این پیروزی یک سجده
ی شکر بدهکاریم» مدعی پیروزی میرحسین موسوی شد. قلم
نیوز بار دیگر در ساعت 19:01 به نقل از «فرشاد مؤمنی» نوشت: «میرحسین موسوی در آستانه
ی شکستن رکورد 30 میلیون رأی است.» این سایت هم
چنین، در ساعت 20:21 مدعی شد که موسوی بیش از 60 درصد آرا را کسب کرده است.
[14]
نامهی کرباسچی به وزیر کشور
«غلام
حسین کرباسچی»، رییس ستاد انتخاباتی کروبی، در مورد برخی مسایل و مشکلات برگزاری انتخابات نامه
ای به وزیر کشور ارسال کرد. در این نامه آمده است: «تمدید نکردن زمان اخذ رأی در بسیاری از نقاط کشور علی رغم حضور مردم جهت اعطای رأی، این شائبه را به وجود می
آورد که این اقدام، برنامه
ای از پیش طراحی شده بوده که همین موضوع رعایت کامل بی
طرفی مجریان امر انتخابات را با سؤال جدی مواجه می
نماید.»
[15]
انتشار شایعهی خودکارهایی با جوهر مخصوص
امروز شایعاتی در میان مردم دامن زده شدکه جریانی خودکارهایی را در میان مردم توزیع می
کند که پس از چند ساعت جوهر آن
ها پاک می
شود. در همین حال جریان اصلاح طلب این اقدام را به مجریان رقیب نسبت داده
اند. یکی از سایت
های نزدیک به این جریان نوشت: «مجریان انتخابات در بعضی از شعبه
های اخذ رأی با اصرار زیاد از رأی دهندگان می
خواهند فقط با خودکارهای موجود در شعب، رأی بدهند و اجازه
ی استفاده از خودکار دیگری را به آن
ها نمی
دهند.» علی اکبرمحتشمی پور، ـ رییس ستاد صیانت از آرا ـ از مردم خواست که در اعتراض به این اقدام وزارت کشور، حتماً قلم همراه خود داشته باشند و با قلم
های سبز خود، رأی
شان را بر روی برگه
ها بنویسند وی بدون ارایه
ی هیچ دلیلی اعلام کرد خودکارهایی که وزارت کشور اصرار دارد مردم از آن استفاده کنند، جوهر مخصوصی دارد که پس از چند ساعت رنگ آن از بین می
رود.
[16]
خاتمی به موسوی تبریک گفت
در حالی که هنوز فرآیند اخذ رأی در همهی حوزهها و شعب ادامه دارد، سایت «یاری» از سایتهای حامی میرحسین موسوی به نقل از محمد خاتمی رییس بنیاد باران و حامی میرحسین موسوی، ادعا کردند که موسوی در دور اول انتخابات پیروز شده است. سایت «جمهوریت» که از سوی فرزندان هاشمی رفسنجانی اداره میشود و از سایتهای اصلی حامی موسوی به شمار میآید نیز در ساعت 21:06 خبری را با عنوان «خاتمی به میرحسین تبریک گفت» منتشر کرد که در آن خاتمی با ادعای کسب اکثریت آرا از سوی موسوی، این پیروزی را به وی تبریک گفته بود.[17]
همسر هاشمی رفسنجانی پس ازاینکه با حضور در حسینیّهی جماران رأی خود را به صندوق انداخت، گفت: «اگر تقلب شود از مردممیخواهم با حضور در خیابانها واکنش نشـان دهنـد».
ممنوعیت برگزاری هرگونه تجمع گروههای سیاسی
ستاد انتخابات وزارت کشور در اطلاعیهای، برگزاری هرگونه تجمع از سوی گروههای مختلف سیاسی و هواداران نامزدهای انتخاباتی را تا پایان اعلام نتایج اخذ رأی، ممنوع اعلام کرد.[18]
همسر هاشمی رفسنجانی: اگر تقلب شد مردم به خیابانها بیایند
همسر هاشمی رفسنجانی پس ازاین
که با حضور در حسینیّه
ی جماران رأی خود را به صندوق انداخت، خطاب به مردم وخبرنگاران گفت: «شما شاهد هستید که من در رأی خود نام میرحسین موسوی را نوشتم وامیـدوارم کـه تقلبـی صـورت نگیرد که اگر ایـن اتفـاق بیفتـد مـن در پـل صـراط از آن
ها نخواهم گذشت.» «عفت مرعشی» هم
چنیـن در پـاسخ به سؤال فردی که می
پرسید چه توصیه
ای به مردم دارد، گفت: «اگر تقلب شود از مردممی
خواهم با حضور در خیابان
ها واکنش نشـان دهنـد امـا در صورتی که تقلب انجام نشودمطمئن هستم که میرحسین موسوی رأی خواهد آورد.»
[19]
ادعای تخلفات گستردهی انتخاباتی از سوی اصلاح طلبان
منابع خبری نزدیک به اصلاح طلبان از جلوگیری و ممنوعیت حضور و نظارت نمایندگان کاندیداهای اصلاح طلب در زمان پلمب صندوق
های اخذ رأی، خودداری از ممهور کردن شناسنامه
های رأی دهندگان، پخش اقلام تبلیغاتی ستاد محمود احمدی نژاد در برخی از شعب اخذ رأی، الزام شهروندان به استفاده از خودکارهای خاص در شعب اخذ رأی و متوقف کردن اخذ رأی در برخی از شعب با وجود تمدید زمان رأی
گیری و ... خبر دادند. این منابع هیچ
گونه مستندی برای اثبات ادعای خود ارایه نکرده
اند. هم
چنین شایعه شد؛ جمعی از کارکنان وزارت کشور به نحوه
ی اعلام نتایج انتخابات اعتراض کردند. هم
چنین منابع نزدیک به موسوی تکذیب پاسخ نامه
ی آیت الله هاشمی رفسنجانی از سوی دفتر رهبر انقلاب توسط صدا و سیما را، ابزار ایجاد جنگ روانی از سوی نیروهای ستاد احمدی نژاد در شهرستان
ها دانسته
اند.کمیته
ی صیانت از آرای کاندیداهای اصلاح طلب هم
چنین در اطلاعیه
ای شماره تلفن
هایی را برای اعلام تخلفات در سراسر کشور اعلام کرد.
[20]
ادعای پیروزی موسوی قبل از اتمام رأی گیری
منابع نزدیک به موسوی مدعی شدند دادستانی تهران اعلام کرده است با چاپ
خانه
هایی که خبر پیروزی موسوی را منتشر کنند، برخورد خواهد کرد. بنابر این ادعا، دادستانی تهران به تمامی چاپ
خانه
های روزنامه
های حامی میرحسین هشدار داده است هرگونه اخباری مبنی بر پیروزی میرحسین موسوی و یا مخدوش بودن آرا با اطلاع و هماهنگی دادستان تهران و اخذ مجوز از سوی این نهاد نشر شود و چاپ
خانه
ها به این امر تمکین نکنند، به شدت با آن
ها برخورد خواهد شد. این منابع مدعی شدند؛ این دستور دادستانی در حالی صادر شد که بر اساس آمارهای امروز میرحسین موسوی پیروز میدان انتخابات خوا هد بود.
[21]
وزارت کشور: تا حضور مردم در شعبه ها رای گیری ادامه دارد
ستاد انتخابات کشور در اطلاعیه
ی شماره
ی 23 خود به مسؤولین شعب اعلام کرد با اطمینان از این
که تمامی رأی دهندگان در داخل شعب اخذ رأی، رأی خود را به صندوق ریخته، در ورودی شعب را پس از ورود تمام افرادی که در خارج از شعب اخذ رأی حضور دارند، ببندند.
[22]
«محصولی» وزیر کشور با اشاره به این که زمان برگزاری انتخابات از ساعت 8 صبح آغاز و تاکنون چندین بار تمدید شده است، تصریح کرد پس از چند بار تمدید زمان رأی
گیری اعلام شده در استان
هایی که مراجعه کننده دارند، می
توانند اخذ رأی را انجام دهند.
[23]
پیام موسوی به مردم
«میرحسین موسوی» طی پیامی، از پیروزی خودش در رقابت انتخاباتی خبر داد. وی در پیام خود آورده است: «به اطلاع می
رسانم به رغم تخلفات وکارشکنی
های متعدد و نارسایی
های گسترده، مستندات و گزارش
های واصله حاکی از ایناست که رأی اکثریت قاطع مردم متوجه این خدمت
گزارشان بوده است. از مسؤولان امرمی
خواهم در شمارش آرا نهایت دقت و حفظ امانت را بنمایند و اعلام می
کنم، در غیراین
صورت از همه
ی امکانات قانونی برای احقاق حقوق حقه
ی ملت ایران استفاده خواهم کرد. همین
جا فرصت را مغتنم می
شمارم و از ملت شریف ایران می
خواهم آماده
ی برگزاری جشن پیروزی در شامگاه میلاد بانوی دو عالم حضرت فاطمه زهرا(سلام
الله
علیه) باشند.»
[24]
کنفرانس خبری موسوی برای اعلام پیروزی
ساعت 20:11 دقیقه شب نیز در ستاد مرکزی موسوی کنفرانس مطبوعاتی با حضور رسانه
های خارجی برگزار شد. در این کنفرانس مطبوعاتی، میرحسین موسوی خود را پیروز انتخابات نامید و اعلام کرد که برحسب اطلاعات واصله وی در مرحله
ی نخست، پیروز قطعی انتخابات است.
[25] موسوی افزود: «من با نسبت آرای بسیار زیادی برنده
ی قطعی انتخابات هستم. اکثریت مردم به من رأی دادند. البته نتایج قطعی اعلام می
شود و آن
چه من گفتم نتایجی است که ما از استان
ها و شهرستان
های سطح کشور گرفته
ایم. ما با اخراج وسیع ناظران خود، حمله به ستادها و معطل کردن تعرفه
ها روبه
رو بودیم.»
[26](*)
ادامه دارد...
[1] روزنامهی کیهان ، 23/2/1388
[3] - سید ابراهیم نبوی، روز شمار بیست و دوم خرداد88 ، جرس، 23/3/1389
[4] - پایگاه اطلاع رسانی نوروز،22/3/1388
[6] - روزنامهی کلمهی سبز، 23/3/1388
[7] - خبرگزاری فارس، 1388/3/22
[8] - روزنامهی کیهان ، 23/2/1388
[9] - پایگاه اطلاع رسانی نوروز، 22/3/1388
[11] - سید ابراهیم نبوی، روز شمار بیست و دوم خرداد88 ، جرس، 23/3/1389
[12] - خبرگزاری فارس، 22/3/1388
[14] - قلم نیوز، 1388/3/22
[15] - پایگاه خبری تابناک، 22/3/1388
[16] - پایگاه اطلاع رسانی نوروز، 22/3/1388
[17]- سایت جمهوریت 22/3/88
[18] - روزنامهی کیهان ، 23/3/1388
[19] - روزنامهی کلمهی سبز، 23/3/1388
[21] - همان؛ پیگیریهای انجام شده نشان داد دستور دادستان به روزنامهها مبنی بر ممنوعیت انتشار خبر پیروزی یک کاندیدای خاص یک دستور عمومی بوده و هیچ اختصاصی به رسانههای اصلاح طلب نداشته است.
[22] - خبرگزاری فارس، 1388/3/22
[24] - روزنامهی کلمهی سبز، 23/3/1388
[25] -سید ابراهیم نبوی، روز شمار بیست و دوم خرداد88 ،جرس، 23/3/1389
[26] .سایت آفتاب نیوز،23/3/1388
*گروه سیاسی برهان، گردآوری: فاطمه امیری رز و راضیه امیری رز