بزرگنمايي تاثير خبر مرگ بن لادن بر اقتصاد جهان

موضوع كشته شدن 'اسامه بن لادن' در عمليات نظامي آمريكا در خاك پاكستان، باعث ايجاد نوساناتي در اقتصاد دنيا شد. كالاهايي مثل نفت و دلار و بازارهايي مانند سهام، فلزات گرانبها و به طور كلي بازارهاي جهاني دستخوش تحولاتي شدند.
با اعلام خبر مرگ بن لادن نوسانات شديدي در بازار نفت بوجود‌ آمد. قيمت برخي فلزات گرانبها نيز كاهش يافت اما دلار رونق خود را پس از افت زيادي كه موجب نگراني هايي شده بود، باز يافت.
مهم‌ترين تاثير خبر مرگ بن‌لادن، افزايش ارزش دلار آمريكا در بازارهاي جهاني بود. زماني كه گروه بن لادن در سپتامبر سال 2001 برج‌هاي دوقلوي تجارت جهاني را به عنوان نماد اقتصاد آمريكا مورد حمله قرار داد، تصور تحميل هزينه 3 تريليون دلاري تعقيب و گريز و سپس كشتن بن لادن باوركردني نبود.
نشريه' نشنال ژورنال' در اين رابطه نوشت: 'محاسبه هزينه هاي جنگ در افغانستان و عراق به همراه هزينه هاي امنيتي پس از انفجار سال 1988 دو سفارتخانه آمريكا در آفريقا، انفجار سال 2000 ناو هواپيمابر 'يو اس اس كول'، هزينه هاي تعقيب بن لادن و برخي از هزينه هاي جانبي ديگر در اين ماموريت، نشان مي دهد، بن لادن پرهزينه ترين دشمن آمريكا بوده است.

**بازار دلار
------------
بالا رفتن ارزش دلار در برابر ارزهاي ديگر مهمترين نتيجه برنامه حذف بن لادن به عنوان دشمن اصلي آمريكا است. بعد از بحران اقتصادي سال 2008 جايگاه دلار آمريكا خصوصا در برابر يورو به شدت تنزل كرده بود و اين ماجرا توانست بار ديگر ارزش دلار را در در بازارهاي جهان افزايش دهد. كارشناسان اقتصادي بر اين باورند افزايش ارزش دلار بر تصميم بانك مركزي آمريكا براي كنترل تورم و حمايت از توليدات داخلي نيز تأثير خواهد داشت.
ارتباط دو جانبه دلار و نفت موجب شد تا قيمت نفت در بازارهاي جهاني كاهش يابد. باور تحليلگران اين است كه بالا رفتن ارزش دلار موجب تكان اقتصادي آمريكا شده تا جايي كه رفتار سرمايه داران آمريكايي باعث پايين آمدن قيمت نفت شده است. البته سياست افزايش ارزش دلار در 10 سال گذشته در دستوركار مقام هاي آمريكايي نبوده است.
در همين راستا روزنامه وال استريت ژورنال اعلام كرد؛ شاخص S&P آمريكا با افزايش 0.5 درصدي روبه‌رو شد و نفت سبك آمريكا با كاهش 2 الي 5 دلاري براي تحويل در ماه ژوئن، برآورد گرديد.
كارشناسان اقتصادي معتقدند؛ با توجه به كاهش قيمت نفت و افزايش تقاضا براي دلار در خصوص وضعيت خاورميانه نگراني هاي زيادي وجود دارد. برخي ديگر از كارشناسان بر اين اعتقادند كه اين افزايش ارزش دلار در بلندمدت دلار را همچنان باارزش نگه نمي دارد.
همچنين مرگ بن لادن تقاضاي سرمايه گذاري خارجي در آمريكا را بالا برده و افزايش خريد دلار از سوي آنها را سبب شده است.

** بازار نفت
--------------
با اعلام خبر مرگ بن لادن بازارهاي جهاني شاهد كاهش قيمت نفت بودند. بن‌لادن تاكنون توانسته در دو مرحله بازار نفت را تحت تاثير قرار دهد، يك بار با حادثه 11 سپتامبر و اكنون با مرگ پر ابهامش.
شبكه خبري بلومبرگ در گزارشي از وضعيت اقتصادي دنيا بلافاصله پس از اين رويداد، اعلام كرد: 'قيمت نفت در بازارهاي جهاني بيش از يك دلار كاهش يافت، ارزش ين ژاپن در برابر 12 ارز معتبر بين المللي كاهش يافت. قيمت جهاني نقره نيز با افت 13 درصدي روبرو شده است، اما شاخص سهام در بازارهاي آسيا و آمريكا افزايش يافته است. قيمت هر بشكه نفت سبك آمريكا در بازار نيويورك براي تحويل در ماه ژوئن با 1.33 دلار كاهش به 112.6 دلار رسيد. قيمت هر بشكه نفت برنت درياي شمال نيز در اين روز يك دلار كاهش يافت و به 124.88 دلار رسيد.
برخي رسانه ها اعلام كردند؛ قيمت نفت براي تحويل در ماه ژوئن با 47 سنت (0.4 درصد) افزايش، به 114.40 دلار در هر بشكه در بورس تجاري نيويورك رسيد. نفت خام برنت درياي شمال براي تحويل در ماه ژوئن نيز با 27 سنت افزايش به 126.16 دلار در هر بشكه رسيد'.
قيمت نفت طي يك سال گذشته بيش از 31 درصد رشد داشته است. در بازار لندن نيز هر بشكه نفت برنت درياي شمال براي تحويل در ماه ژوئن با 75 سنت كاهش به 124.37 دلار رسيد. قيمت نفت در بازار نيويورك يك روز پس از كشته شدن بن لادن بيش از 2.7 درصد كاهش يافت.
رسانه هاي خبري اعلام كردند در طول سه روز ابتدايي پس از اعلام خبر مرگ بن لادن، بهاي جهاني نفت خام حدود 15 دلار كاهش يافت و پيش‏بيني كردند روند سقوط بهاي جهاني نفت ادامه خواهد يافت. اگرچه مرور آمارهاي قيمت هاي جهاني نفت خام نظم خاصي را نشان نمي دهد و به درستي نمي توان ارزيابي كرد كه گام بعدي بازار به سمت كاهش است و يا افزايش.

**بازار طلا
------------
در بازار طلا نيز مرگ بن لادن بي تاثير نبوده است. انتشار خبر مرگ اسامه بن لادن، موجب افت قيمت جهاني طلا در حدود 13 الي 15 درصد شد. رسانه هاي خبري اعلام كردند كه تا قبل از اعلام خبر مرگ سركرده القاعده تا 20/1578 دلار نيز به عنوان يك ركورد جديد اوج گرفته بود.
كارشناسان پيش بيني مي كنند قيمت طلا تا پايان سال 2011 تا مرز 2000 دلار بالا خواهد رفت و ادامه روند تقاضا موجب افزايش بيشتر اين فلز گرانبها خواهد شد. شبكه خبري بلومبرگ علت افزايش قيمت جهاني طلا را، ورود بانك‌هاي مركزي جهان به بازار طلا ارزيابي كرده است.
نگراني‌ها در مورد افزايش تورم و نرخ پايين بهره در آمريكا از علل افزايش قيمت طلا بوده است. بي ثباتي در بازار طلا با وجود تقاضاي بالاي اين فلز گزانبها، از ديگر دلايل تورم اين كالا اعلام كردند. با وجود كاهش قيمت طلا، نگراني‌ها در مورد افزايش تورم جهاني و ادامه ناآرامي‌هاي خاورميانه و شمال آفريقا از عوامل جذب‌كننده سرمايه‌گذاران به سرمايه‌گذاري در اين بازار است.
خبرگزاري رويترز در گزارشي از وضعيت قيمت بازار طلا، نوشت؛ 'طلا ركورد قبلي خود را شكست و با 2 درصد رشد مواجه شد. خبرها حاكي از آن است كه 2 درصد رشد قيمت طلا به خاطر خبر كشته شدن بن لادن رهبر القاعده در پاكستان بوده است'.
همزمان با اين رويداد قيمت جهاني نقره نيز با افت 13 درصدي روبرو شد و ارزش فلزات ديگر نيز در حدود 13% كاهش ارزش داشتند.
مرور اين آمارها نشان مي دهد كه شوك موقت اعلام خبر مرگ بن لادن در بلندمدت كارساز نبوده و بايد براي تحليل دلايل نوسان قيمت طلا به عوامل بنيادي رجوع كرد.

**بازار بورس
--------------
زلزله اعلام خبر مرگ بن لادن بازارهاي بورس بين المللي را نيز بي نصيب نگذاشت و اين بازارها نوسانات شديدي را تجربه كردند. بورس‌هاي بين المللي با اعلام اين خبر با رشد قابل توجه شاخص مواجه شدند.
اما بازار بورس كشورهاي عربي واكنش هاي متفاوتي را در برابر اين خبر از خود نشان دادند.
پايگاه اينترنتي 'ماركت واچ' به نقل از يك كارشناس ارشد اقتصادي نوشت: 'انتشار خبر مرگ بن‌لادن تاثير غيريكنواختي بر بورس‌هاي عربي خاورميانه داشته است'.
به اعتقاد كارشناسان اقتصادي خبر مرگ بن‌لادن تاثير زيادي بر بورس‌هاي خاورميانه در كوتاه مدت نخواهد داشت.
از سوي ديگر شبكه خبري بلومبرگ اعلام كرد: اين خبر همچنين موجب افزايش شاخص سهام در بازارهاي آسيا و آمريكا و كاهش ارزش ين ژاپن شده است. براساس اين گزارش شاخص S&P آمريكا با 0.5 درصد رشد روبه‎رو شد. شاخص ام‎اس‎سي‎آي آسيا پاسيفيك نيز با 0.6 درصد رشد روبه‎رو شده است كه اين بيشترين رشد از 19 ژانويه به شمار مي رود. ارزش ين در برابر 12 ارز معتبر بين المللي نيز در اين روز كاهش يافته است.
اين رسانه در تحليل اوضاع جهان پس از بن لادن، معتقد است؛ 'جاناتان راولس' كارشناس ارشد اقتصادي گفت كه كشته شدن بن لادن تحول مثبتي براي مقابله جهاني با تروريسم خواهد بود. طي ده سال اخير وجود بن لادن تهديد بزرگي براي امنيت و صلح جهاني بوده است'.
رشد صادرات كره جنوبي طي ماه آوريل و چشم انداز مثبت اقتصاد استراليا نيز تاثير زيادي بر رشد شاخص سهام بازارهاي بورس آسيا داشته است.
بلومبرگ به نقل از 'فيل فلاين' معاون رييس جمهور آمريكا در امور پژوهش 'پي اف جي بِست' نوشت: 'بازار تشخيص مي دهد كه با حذف بن لادن از صحنه، احتمال حملات تلافي جويانه بالاست، بنابراين هنوز براي جشن گرفتن زود است. به نظر مي رسد بازار سهام رو به ترقي است كه مي تواند تقاضا را افزايش دهد'.
بررسي آمارها نشان مي دهد كه اعلام خبر مرگ بن لادن تاثير موقتي بر بازارهاي مختلف داشته و در بلندمدت نمي تواند تاثيري بر متغيرهاي واقعي اقتصادي داشته باشد.