متن و حاشيه نخستين روز مذاكره در اجلاس اسلامبول

تيم مذاكره كننده ايراني با ارائه پيشنهادهايي در راستاي دستور كار همكاري و تبيين توقعات خود در ازاي آن ابتكار عمل را در مذاكرات اسلامبول به دست گرفت.
به گزارش کیهان، دور نخست مذاكرات ميان ايران و گروه 1+5 (انگليس، آمريكا، روسيه، چين، فرانسه و آلمان) ساعت 45:11 ديروز به وقت تهران در اسلامبول آغاز و در اين دور از مذاكرات كه در فضايي مثبت برگزار شد، كاترين اشتون به عنوان جمع بندي جلسه تأكيد كرد؛ يافتن نقاط مشترك، دستور كار دورهاي بعدي مذاكرات خواهد بود كه بعدازظهر و شب برگزار مي شود.
منابع نزديك به مذاكرات اعلام كردند كه ايران در اين دور از مذاكرات به 1+5 اجازه نداد مباحث كهنه و تكراري را كه در نشست ژنو مطرح شده و پاسخ گرفته بود، تكرار كند. در عوض ايران در فضايي مثبت به ارائه الگويي عملياتي درباره همكاري پرداخت و پيشنهادهاي مشخصي ارائه كرد كه به سردرگمي مذاكره كنندگان غربي منجر شد.
هيئت ايراني شركت كننده در مذاكرات ايران و 1+5، به سرپرستي سعيد جليلي نماينده رهبر معظم انقلاب و دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان روز پنجشنبه وارد اسلامبول شد.
علي باقري معاون سياست خارجي و امنيت بين الملل دبير شوراي عالي امنيت ملي، حميدرضا عسگري مشاور رئيس سازمان انرژي اتمي و وزارت امور خارجه، علي آهني معاون اروپاي وزارت امور خارجه و ابوالفضل ظهره وند معاون رسانه اي دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي، ديگر اعضاي هيئت ايراني اعزامي به اسلامبول را تشكيل مي دهند.
ويليام برنز، نماينده آمريكا، ژاك اودي بر نماينده فرانسه، جيمز جفري نماينده انگليس، هوخويلونگ نماينده چين، سرگئي ريابكوف نماينده روسيه، اميلي هاربر نماينده آلمان، كاترين اشتون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا و رئيس هيئت و كوپر مشاور اشتون در مذاكرات حضور دارند.
ديدار معاون وزير خارجه چين با باقري
برنامه هاي ديپلماتيك در اسلامبول بلافاصله پس از ورود هيئت ايراني به اين شهر آغاز شد و در اولين گام نماينده چين در گروه 1+5 به ديدار علي باقري آمد.
در اين ديدار كه پنجشنبه شب در اسلامبول برگزار شد، معاون وزير خارجه چين تاكيد كرد كه كشورش بر پيگيري جدي دستور كار همكاري با ايران تاكيد دارد.
نماينده چين در مذاكرات ايران و گروه 1+5 با ارائه گزارشي از ديدار مديران كل گروه 1+5 در لندن كه هفته گذشته انجام شد به باقري ارائه كرد و گفت كه 1+5 به توافقات انجام شده در ژنو از جمله دستور كار گفت وگو براي همكاري پاي بند است. نماينده چين گفت كه كشورش خواهان مذاكراتي مثبت و رو به جلو است.
دكتر باقري نيز در اين ديدار با تشريح ديدگاه هاي ايران تاكيد كرد كه ايران با جديت دستور كار گفت وگو براي همكاري را تعقيب مي كند و همين انتظار را از گروه 1+5 دارد.
ارزيابي رسانه هاي خارجي
رسانه هاي خارجي ضمن ابراز خوشبيني نسبت به دور جديد گفت وگوها ميان ايران و گروه 1+5 اذعان كردند كه جمهوري اسلامي ايران بارها نشان داده است كه از مواضع هسته اي خود عقب نخواهد نشست.
روزنامه لس آنجلس تايمز نوشت: برخي ديپلمات ها نسبت به اين دور از مذاكرات اظهار خوشبيني نموده و حتي اعلام داشته اند كه اين دور از مذاكرات از گفتگوهاي دور قبل در ژنو مثمر ثمرتر خواهد بود.
به نوشته اين روزنامه آمريكايي، سرگئي لاوروف، وزيرامورخارجه روسيه با تاكيد بر حذف تحريم هاي تحميلي بر ايران اعلام داشت: نتيجه خوب اين دور از مذاكرات حصول توافق براي برداشتن اقدام رو بجلوي ديگر مي باشد.
در عين حال سعيد جليلي، مذاكره كننده هسته اي ايران نيز اعلام داشته است كه بايد مباحث اصلي مورد گفت وگو قرار گيرد نه اين كه خواست آمريكا و متحدينش در جلسات تكرار شود.
يك ديپلمات مطلع در گفت وگوبا اين روزنامه گفت: اين نشست همانند ژنو مذاكرات معقول و خوبي خوا هد بود.
«بي بي سي» انگليسي هم در پايگاه خبري اش با تاكيد صريح بر پايدار بودن مواضع هسته اي جمهوري اسلامي نوشت: در حالي ايران و قدرت هاي جهاني در اسلامبول گرد هم آمده اند كه نمي توان انتظار داشت در موضوعات اصلي گشايشي حاصل شود. مذاكراتي كه در كاخ عثمان در حاشيه «بسفر» آغاز شده است.
مارك تانر، سخنگوي وزارت خارجه ايالات متحده نيز با اشاره تلويحي به عدم تغيير مواضع ايران در اين باره گفت: انتظار گشايش بزرگي را نداريم. البته ما خواهان فرآيند سازنده اي هستيم.
شبكه خبري سي ان ان نيز به نقل از تانر آمريكايي نوشت: احتمال بحث راجع به پيشنهاد سال 2009 مبادله سوخت هسته اي وجود دارد.
به گزارش سي ان ان، «تام ريج»، رئيس سابق پليس فدرال آمريكا طي نشستي تاكيد نمود كه حيله تحريم ها نيز ايران را از پاي در نخواهد آورد.
اين مقام آمريكايي گفت: آن ها به فشارهاي سياسي و اقتصادي واكنشي نشان نمي دهند و ثابت شده است كه اين اقدام ها موفقيتي در بر ندارند.
فرانس پرس هم در تحليلي جالب نوشت، ناظران بر اين باورند كه ايران در مواضع هسته اي اش همواره راسخ بوده است. اين خبرگزاري به نقل از محمود احمدي نژاد عنوان داشت كه راه پيشرفت در مذاكرات لغو تحريم هاي تحميلي مي باشد.
شبكه الجزيره در گزارشي از دور جديد مذاكرات بين ايران و 1+5 در اسلامبول اعلام كرد كه همزمان با برگزاري اين نشست ايران با آزمايش موفقيت آميز موشك هاي هاگ در آستانه مذاكرات پيامي آشكار براي غرب فرستاده است.
اين شبكه اعلام كرد كه آزمايش موفقيت آميز موشك هاي هاگ ايراني كه ساخت داخل است نشان دهنده آمادگي ايران براي مواجهه با هرگونه احتمال در طي مذاكرات است.
بنا بر گزارش ها روز پنجشنبه سامانه موشكي زمين به هواي ارتفاع متوسط هاگ كه توسط متخصصان داخلي بهينه سازي شده بود در كنار مراكز هسته اي با موفقيت مورد تست قرار گرفته و اهداف موردنظر را مورد اصابت قرار دادند.
خبرگزاري رويترز هم در اين باره به نقل از ديپلمات هاي غربي اعلام كرد كه انتظار 1+5 از مذاكرات اسلامبول پايين است.
در همين رابطه روزنامه انگليسي فايننشال تايمز در تحليلي پيرامون برنامه هسته اي ايران نوشت: غرب سعي مي كند افكار جهاني را نسبت به اين برنامه گمراه كند.
فايننشال تايمز افزود: هيچ مدركي وجود ندارد كه نشان دهد ايران برنامه توليد سلاح هاي هسته اي دارد. به نظر مي رسد درباره مسئله برنامه غني سازي سوخت هسته اي ايران رسانه هاي غربي عملا به خطا رفته اند.
براساس اين گزارش ايران قطعا يك برنامه غني سازي اورانيوم دارد اما اين برنامه همان كارخانه بمب سازي نيست. غني سازي اورانيوم همانطور كه براي سلاح هاي هسته اي موثر است، براي توليد انرژي هسته اي نيز سودمند است. در حال حاضر همه رسانه هاي غربي با غيرواقعي نشان دادن فعاليت هاي هسته اي ايران سعي در گمراه كردن افكار جهاني را دارند اين در حاليست كه هيچ مدركي وجود ندارد كه ايران يك برنامه ساخت سلاح هسته اي دارد.
چايناديلي: چين به مذاكرات هسته اي ايران در اسلامبول خوشبين است
روزنامه چايناديلي با اشاره به مذاكرات ايران و گروه كشورهاي 1+5 بر خوشبيني چين نسبت به اين مذاكرات تصريح كرد.
اين روزنامه در شماره ديروز خود در اينترنت نوشت: «ووهايلونگ» معاون وزير امورخارجه چين كه در راس يك هيئت بلندپايه ديپلماتيك اين كشور روز پنج شنبه وارد اسلامبول تركيه شد اظهار داشت كه پيش بيني مي شود اين مذاكرات نتايج خوبي به همراه داشته باشد زيرا طرفين مصمم به حل مسالمت آميز موارد مورد بحث هستند. اين مقام بلندپايه چين گفت: اگر طرفين گفت وگو كمي از خود انعطاف نشان دهند مي توان نتايج قابل قبولي گرفت.
كارشناسان سياسي بر اين عقيده اند كه ميزباني تركيه براي انجام مذاكرات مي تواند كفه ترازو را به نفع ايران سنگين تر كند زيرا تركيه طي چند سال اخير روابط بسيار گرم و نزديكي با ايران داشته است و از برنامه هاي هسته اي ايران حمايت كرده است.
عليرغم آنكه ايران اعلام كرده است برنامه هاي هسته اي اش در جهت صلح آميز و براي رفع نيازهاي درماني و انساني است اما دولت هاي غربي به ويژه آمريكا معتقدند كه ايران تلاش مي كند به توليد سلاح هسته اي دست يابد.