به گزارش خبرگزاری فارس از قم، آیتالله عبدالله جوادی آملی عصر امروز در مراسم اختتامیه دومین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی که در موسسه اسراء برگزار شد با بیان اینکه علوم انسانی فهم روشمند واقعیت‌های بشری است اظهار داشت: علم انسانی و مانند آن باید با ضابطه‌‌هایی مشخص شوند و در ابتدا باید به وجه تمایز موضوعات توجه داشت.
وی افزود: دینی یا غیر دینی بودن علوم به موضوعات بستگی دارد؛ اگر موضوعی ویژه داشته باشیم روش ویژه خود را می‌طلبد و سبقه دیگری دارد.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه اگر نقشه‌ای جامع و مهندسی‌شده در زمینه جهان‌بینی در اختیار نداشته باشیم طولی نمی‌کشد که گرفتار فرسودگی خواهیم شد عنوان داشت: در آن صورت نمی‌توانیم در مورد علوم انسانی و دینی مجال سخن گفتن بیابیم.
وی ادامه داد: فلسفه تعیین‌کننده همه معیارهاست زیرا نقشه جامع جهان به دست فلسفه است؛ فلسفه در ابتدا سکولار است که البته یعنی هم دین دارد و هم دین ندارد و در اینجا اگر فلسفه بی‌راهه رفت و الحادی شد و دین را فسون و فسانه دانست نخستین آسیب را به خودش می‌رساند و دیگر علوم را هم الحادی می‌کند.
آیتالله جوادی آملی علم اسلامی را ره‌آورد فلسفه الهی دانست و خاطرنشان کرد: در این دنیا هر آنچه میتوان دید خدا و آثار و افعال اوست و از واقعیت دیگری نمی‌توان سخن گفت.
این مفسر بزرگ قرآن افزود: سرنوشت علوم به دست موضوعات تعیین می‌شود و تمایز موضوعات تمایز روش‌ها را در پی دارد و میتوان گفت دینی بودن یا غیر دینی بودن هم به تمایز موضوعات است.
وی با بیان اینکه قرآن کریم از عرش تا فرش را آیات الهی می‌داند گفت: فرض علم غیر دینی محال است؛ قرآن کریم هم معلومات متنوع را ارائه می‌کند و هم روش‌های گوناگون را عرضه می‌دارد.
آیتالله جوادی آملی تصریح کرد: مفاهیمی همچون روح، وحی، نبوت و اسماء حسنی توسط قرآن ثابت می‌شوند زیرا مبدأ همه آنها به خداوند باز می‌گردد.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه تجربه با استقراء تفاوت دارد عنوان داشت: محال است که بدون پناه بردن به تجرید علم تجربی داشته باشیم؛ 4 هزار سال است که منطق می‌گوید قیاس صحیح نیست؛ فرق اساسی تجربه و قیاس آن است که یک برهان تجریدی تام از تجربه حمایت کرده است.
وی افزود: ریاضیات علومی نیمه تجربی هستند و پس از آن به بحث‌های کلامی مانند نبوت و ولایت خاص می‌رسیم که در حوزه تجربه نمی‌گنجند.
آیتالله جوادی آملی با بیان اینکه فلسفه بزرگ‌تر از آن است که وارد جزئیات شود تصریح کرد: کلام چون زیر پوشش فلسفه هویت پیدا می‌کند در مورد موضوعاتی بحث می‌کند که بالاتر از آن فلسفه است.
این مفسر قرآن کریم گفت: عالم هستی بر روی تصادف نمی‌گردد و همه افعال علتی دارند؛ هیچ چیز بدون خالق به وجود نمی‌آید و نمی‌توان هم گفت هر چیزی خودش را خلق کرده زیرا این دور باطل خواهد بود.
وی با اشاره به روش‌های عرفان نظری عنوان داشت: مسئله احدیت و صمدیت در اینجا مورد بحث قرار می‌گیرد؛ از امام معصوم(ع) روایت شده که فرمودند خدا را در «الست بربکم» دیدم و کاری می‌کند که صحابی نابینا با چشم دلش می‌تواند الله را ببیند.
آیتالله جوادی آملی شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» را مورد توجه قرار داد و افزود: امروز هم همان شعار را می‌دهیم ولی در زمینه علم می‌گوییم علم اسلامی خواه شرقی باشد یا غربی زیرا اگر علم دینی باشد علم است وگرنه چیزی نیست.
استاد حوزه علمیه قم اضافه کرد: علمی که به واقعیت آفرینش خداوند توجه کند اسلامی است ولو توسط مسلمانان تولید نشده باشد.
وی با اشاره به عدم تناسب میان نقل‌کننده و قول گفت: اگر شخصی ملحد هم باشد ولی سخنی بگوید که دینی باشد آن علم و سخن غیر دینی نخواهد بود.
این مفسر قرآن کریم با اشاره به تهدیدهای همیشگی غرب علیه ایران عنوان داشت: روزی می‌گویند مذاکره و روزی می‌گویند گزینه نظامی روی میز است و این نشان می‌دهد سخنی با منطق و علم گفته نشده است.
