لزوم ورود جدی تر به عرصه سایبری و شبکه های مجازی

توسعه روزافزون کمی و کیفی دنیای مجازی و ورود اینترنت به بسیاری از خانه ها نشان از افزایش کاربران و در نتیجه افزایش حوزه تاثیر این رسانه در جوامع امروزی دارد.
سرمایه گذاری دولت های غربی در عرصه های سایبری و استفاده از تمام توان خود برای ایجاد چالش در دولت های مخالف خود با استفاده از فناوری های نوین، اهمیت این فضای مجازی را نشان می دهد.

چنانکه در فتنه سال 88 استفاده تمام عیار از این فناوری ها از قبیل جامعه های مجازی و شبکه های اجتماعی در پیگیری اهداف دولت های غربی به خوبی قابل مشاهده بود؛ گذشته از این، انتقال و توسعه فرهنگ غربی از طریق بستر مجازی در طولانی مدت نیز بسیار قابل توجه می باشد، چرا که حضور مجازی علاوه بر اینکه هزینه کمتری نسبت به حضور فیزیکی دارد، از سرعت و مهمتر از آن، از دامنه تاثیر گذاری بیشتری نیز برخوردار است.

اما مواجهه با این نفوذ بی صدا نیاز به توجه و اندیشه جدی دارد، چرا که این عرصه مانند تیغ دولبه است که علاوه بر خطرات فراوانی که دارد، دارای مزایای فراوانی نیز می باشد و برخورد نامناسب با آن نه تنها ممکن است سودی نداشته باشد، بلکه می تواند موجب نادیده گرفتن امکانات بالقوه این عرصه و در نتیجه برخورد انفعالی با آن گردد.

اما برخورد فعال و مناسب به منظور کاهش مضرات و استفاده از مزایای این عرصه چیست؟

یکی از اولین راه هایی که به ذهن می رسد، ایجاد محدودیت و یا کاهش دسترسی عمومی به فضاهای نامناسب از قبیل فیلترینگ و یا حتی ایجاد فضاهای جایگزین از قبیل جامعه های مجازی و سرویس های خدمات دهی مشابه می باشد.

نکته اینکه ایجاد محدودیت تنها می تواند یک راه حل موقت باشد و حتی اگر با بررسی و دقت همراه نباشد، از نگاهی، برخی مواقع ضرر آن بیش از نفع آن است. به این مقاله توجه نمائید.
ایجاد فضاهای مشابه در عرصه مجازی و اصطلاحا جایگزین تراشی، نیز چنان که برخی کشورها اقدام به اینکار کرده اند، الزاما جوابگو نبوده و چنانچه با بررسی های کافی همراه نباشد، بی آسیب نخواهد بود؛  چرا که معمولا با کپی برداری های نامناسب همراه بوده و عملا همان مدل غربی را پیاده خواهد کرد و در نهایت نیز علاوه بر اینکه دچار آفت های چنین سیستم هایی خواهد شد، مخاطب خود را پیدا نخواهد کرد، به اضافه اینکه از نظر کیفی نیز معمولا با نمونه خارجی قابل رقابت نخواهد بود.

تا زمانی که به استفاده از بسترهای آماده شده در غرب که بر مبنای فرهنگ غربی پایه ریزی شده اند و کپی برداری از محصولات مجازی و شبکه های اجتماعی اینترنتی قناعت کنیم، نه تنها نمی توانیم حرفی جدی در این عرصه رقابتی برای گفتن داشته باشیم، بلکه عملا و در بهترین حالت، همواره یک قدم عقب خواهیم بود، ضمن اینکه بر فرض موفق بودن در جذب مخاطب، پس از هزینه های فراوان، نهایتا با فضای فرهنگ بومی نیز سازگار نخواهد بود و خود تبدیل به تهدیدی خواهد شد، چرا که در زمینی بازی می شود که با فرهنگ غربی چیده شده است و انتقال دهنده همان فرهنگ می باشد.

البته در برخی موارد تلاش های خوبی صورت گرفته که قابل تحسین هستند، اما اولا کافی نبوده، ثانیا شاید به غیر از معدودی از کیفیت بالایی برخوردار نیستند و ثالثا معمولا با هزینه های فراوان و توسط نهادهای دولتی ایجاد شده اند.

توجه بیشتر به این عرصه و ورود نخبگان فناوری اطلاعات به همراه کارشناسان فرهنگی به منظور تولید بومی و حتی شکل دادن پایه های اصلی عرصه مجازی، مورد نیاز است، تا بتوان به صورت فعال و هوشمند از این ظرفیت استفاده کرد و بستر را برای حضور بهتر و قوی تر جوانان علاقه مند آماده تر نمود.


همچنین با وجود مزیت های بی نظیر یا کم نظیر مانند فرهنگ غنی  و نیروی جوان فعال و متعهد، می توان عرصه را برای جولان دشمنان فرهنگی تنگ کرد و اقدام به معرفی فرهنگ اسلامی و ایرانی به جهانیان نمود.