مفیدنیوز؛ عربستان سعودی در انتهای خط

بسیاری از تحلیلگران در حال رسیدن به این نتیجه هستند که برخی از دست درازی های عربستان سعودی در منطقه و تبدیل شدن آن به موتور محرکه خشونت و رادیکالیسم بسیار بیش از آنکه از حس قدرت و اعتماد به نفس آن ناشی شود، دست و پا زدن هایی برای عقب انداختن تاریخ قطعی سقوط و اضمحلال است.

اصل مسئله این است که عربستان سعودی بقای خود را در جلوگیری از هرگونه تغییر می داند و از سوی دیگر روشن است تغییر در کشوری که سبک 1000 سال پیش اداره می شود اجتناب ناپذیر است.

بقا کلیدواژه اصلی درک سیاستهای اخیر پادشاهی سعودی در عرصه داخلی و خارجی است. این سیاستها برای جلوگیری از تغییر در این کشور اتخاذ شده است اما در مقابل دولتمردان این کشور در جریان نظم در حال تغییر جهانی دشمنان بیشتری را علیه خود به وجود آورده اند که بیشترین آنها در داخل این کشور قرار دارند.

از سوی دیگر نشانه هایی هست که آمریکا نقش کلیدی خود را در امنیت سعودی کمرنگ کرده است چرا که آمریکا نتوانسته است بسیاری از مطالبات عربستان را بر سر بیشتر مسائل حساس در خاورمیانه برآ‌ورده کند. این مطالبات را درگیریهای اسرائیل و اعراب، درگیریهای و اختلافات ایران و عربستان سعودی و درگیریهای خونین در سوریه و محول کردن درگیریها به ویژه در مصر به گروه اخوان المسلمین بین المللی، تشکیل می دهند.

برخی عقیده دارند به همین دلیل امریکا در برخی از کشورهای منطقه از گروه اخوان المسلیمن به عنوان ابزاری برای «تغییر رژیم» در منطقه استفاده کرده است.

اما مهم تر از این نقش عوامل اقتصادی و فرهنگی داخل عربستان سعودی در این تغییر است. به گفته یک مرکز مطالعاتی در اروپا 60 درصد از سعودیها بیست ساله یا جوانتر هستند که بیشتر آنان امیدی به یافتن شغل ندارند بعلاوه 70 درصد سعودیها نمی توانند برای خود مسکن تهیه کنند. 40 درصد نیز زیر خطر فقر زندگی می کنند.

این در حالی است که خاندان سلطنتی عربستان متشکل از 25 هزار نفر بیشترین بهره را از زمینهای باارزش، سیستم حکومتی و درآمدهای بالا در این کشور کسب می کنند.

کارگران خارجی در این کشور مشغولند به طوری که در مقابل 19 میلیون شهروند سعودی هشت و نیم میلیون کارگر خارجی در این کشور حضور دارند.

تبعیض جنسیتی نیز مشکلی در حال رشد است به طوری که زنان 60 درصد فارغ التحصیلان دانشگاههای این کشور را تشکیل می دهند اما حتی نمی توانند صرفا 12 درصد از بازار کار را از آن فاصله طبقاتی عمیقی بین فقرا و ثروتمندان، اختلافات در داراییها و امتیازات و بحرانهای عمیق بین شیعیان و سنیهای سعودی، هم وجود دارد.

پادشاهی سعودی میلیاردها دلار پول نفت را برای مقابله با انقلابها در منطقه خاورمیانه هدر داده است. این کشور حدود 20 میلیارد دلار برای کمک به بحرین و پادشاهی عمان برای مقابله با بهار عربی وعده داده است. سه میلیارد دلار نیز برای خرید سلاحهای فرانسوی برای کمک به ارتش لبنان در مقابل ائتلاف حامی سوریه به رهبری حزب الله اختصاص داده است. چندین میلیارد دلار نیز برای کمک به جانشینان محمد مرسی رئیس جمهور برکنار شده مصر و میلیاردها دلار نیز برای تغییر رژیم در سوریه کمک کرده است. بر اساس برخی گزارشهای باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در دیدار اخیر خود از عربستان از عبدالله پادشاه عربستان نیز خواسته است به انتقال قدرت در اوکراین کمک کند.

اما نشانه ای از اینکه حاکمان در عربستان بخواهند اندکی هم از این پول ها برای مردم خود خرج کنند وجود ندارد.
بنابراین به نظر می رسد تغییر در عربستان اجتناب ناپذیر است و به زودی هم رخ خواهد داد. این چیزی است که همگان از جمله امریکا باید برای آن آماده باشند.

مفیدنیوز - مصطفی رضوانی